İhbar ve Kıdem Tazminatı Hesaplama

İhbar ve kıdem tazminatı, iş sözleşmesi ile çalışan işçinin iş akdinin sona erdirilmesi durumunda belirli süreler geçmeden çalışmasını sonlandıramayacağına dayanan ancak işveren tarafından sözleşmenin haksız feshedilmesi ve bildirim sürelerine uyulmadan işten çıkarılması durumunda ödenmesi gereken tazminat tutarına denilmektedir. İş sözleşmeleri;

• İşi altı aydan az sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak iki hafta sonra,
• İşi altı aydan bir buçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak dört hafta sonra,
• İşi bir buçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak altı hafta sonra,
• İşi üç yıldan fazla sürmüş işçi için, bildirim yapılmasından başlayarak sekiz hafta sonra, feshedilmiş sayılır.

İhbar tazminat hesaplaması işçinin çalışma süresine göre değişkenlik göstermekle birlikte örneğin 4 yıldır çalışan işçinin sözleşmesi haksız bir şekilde işveren tarafından feshedilmiş ise bu fesihe göre İşçinin toplam ihbar tazminatı gün sayısı ile sürekliliği devam eden brüt ödemelerin günlük miktarı ile çarpılarak çarpılır. Brüt ücret günlük ücrete çevrilir 8 haftalık süre de 56 güne tekabül edeceğinden bir günlük ücret ile 56 çarpılarak çıkacak tutar İhbar tazminatı olarak ödenmelidir.

Bu süreler asgari olup sözleşmeler ile artırılabilir. Bildirim şartına uymayan taraf, bildirim süresine ilişkin ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır. Bu tazminata İhbar Tazminatı denilmektedir. İşveren bildirim süresine ait ücreti peşin vermek suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir.

İhbar Tazminatı ve Kıdem Tazminatı ancak iş akdinin sona ermesi ile doğar. İş kanununa göre ihbar önelleri çalışılan süre bakımından değişkenlik göstermektedir. Kıdem Tazminatının hesaplanması ise en az 1 yıl çalışan işçi bakımından yapılmakta yıl bakımından 1 yıl 2 ay 15 gün çalışan bir işçi bakımından yıl bakımından bir aylık brüt ücret tutarı hesap edilerek, ay bakımından ise 1 günlük ücretin brüt tutarı hesap edilerek 30 ile çarpılmakta ve 12 ye bölünerek 1 aya tekabül eden tazminat miktarı 15 gün hesabı ise günlük brüt ücret 15 ile çarpılıp 12 ‘ye bölünerek hesap edilir. Tüm bu hesaplamalar sonunda çıkan sonuçların hepsi toplanır ve ödenecek kıdem tazminatı miktarı bulunmuş olur.

Kıdem tazminatı işçinin iş akdinin işveren tarafından haksız feshi ile doğabileceği gibi işçi tarafından iş sözleşmesinin haklı nedenlere dayanılarak feshedilmesi halinde işçinin son ay almış olduğu brüt ücretinin her bir yıl bakımından çarpımı ile bulunan tazminatı denilmektedir. Her bir yıl bakımından oluşu dolayısı ile kıdem tazminatına hak kazanabilmek için işçinin en az 1 yıllık çalışmasının bulunması gerekmektedir.

Kıdem tazminatı işçinin iş akdinin sona ermesi ile doğacaktır. Yani işçi işten çıktıktan sonra hak kazanılır. Kıdem tazminatına hak kazanmak için işçinin belli şartları haiz olması gerektiği gibi fesih şartlarının kanun gereği gibi gerçekleşmesi gerekmektedir.

• İşçinin en az bir yıl çalışmış olması gerekir.
• İşverenin işçiyi çıkarmakta haklı bir gerekçesinin bulunmaması da diğer bir gerekçedir.
• İşçinin çıkmakta haklı bir gerekçesinin bulunması da kıdem tazminatına hak kazandırır.

Bir yıl boyunca aralıksız olarak çalışan bir kişinin kıdem tazminatı hesabı 2024 yılında 1 yıl için ödenecek kıdem tavanı olarak belirlenen brüt 35.058,58 TL’yi geçmemek şartı ile son aldığınız bir aylık maaşınız kadardır. Bu tutarın içerisine yemek, yol vs gibi düzenli olarak ödenen bedeller de eklenmelidir.

İki yıl boyunca aralıksız olarak çalışan bir kişinin kıdem tazminatı hesabı 2024 yılında 1 yıl için ödenecek kıdem tavanı olarak belirlenen brüt 70.117,16 TL’yi geçmemek şartı ile son aldığınız aylık maaş tutarının iki ile çarpılması sureti ile bulunur. Bu tutarın içerisine yemek, yol vs gibi düzenli olarak ödenen bedeller de eklenmelidir.

Üç yıl boyunca aralıksız olarak çalışan bir kişinin kıdem tazminatı hesabı 2024 yılında kıdem tavanı olarak belirlenen brüt 105.175,74 TL’yi geçmemek şartı ile son aldığınız aylık maaş tutarının üç ile çarpılması sureti ile bulunur. Bu tutarın içerisine yemek, yol vs gibi düzenli olarak ödenen bedeller de eklenmelidir.

Yukarıda ayrıntısı ile bahsedildiği üzere Kıdem Tazminatının doğabilmesi için belli başlı şartların gerçekleşmesi gerektiğini anlatmıştık. Tekrarlayacak olursak;

• Aynı İşveren bünyesinde en az bir yıl kesintisiz çalışmak
• İş sözleşmesinin işveren tarafından haklı neden olmadan feshedilmesi
• İş sözleşmesinin işçi tarafından haklı olarak feshedilmesi gerekmektedir.

Bu şartların bulunmayışı durumunda kıdem tazminatı doğmayacaktır. Kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı taleplerine ilişkin dava açılabilmesi için zorunlu arabuluculuk yolu dava şartı olarak düzenlenmiştir. Yani dava açılabilmesi için zorunlu arabuluculuk yoluna gidilmeli ancak anlaşma olmaması durumunda dava açılabilmektedir. Arabuluculuk yolunda tazminat miktarı üzerinde dilediği gibi anlaşılabilir. Ancak arabuluculuk yolu ile anlaşma sağlandığında üzerinde anlaşılan hususlar bakımından dava açılamaz.
Arabuluculuğa başvurduk ve anlaşamama tutanağı düzenlendi ve dava açıldığını düşünelim. Mahkeme tarafından öncelikle feshin haklı nedenle mi olduğu, geçerli nedenle mi olduğu veya haksız fesih mi yapıldığı tarafa göre değişkenlik göstermek ile dosya bilirkişiye verilerek hesaplama yapılacak ve ardından dosya karara çıkacaktır.

Kıdem tazminatı, uzun süreli çalışmanın bir karşılığı olarak işçilere tanınan önemli bir haktır. Ancak bu haktan yararlanabilmek için belirli şartların yerine getirilmesi gerekmektedir.
Genel Şartlar

• Çalışma Süresi: İşçinin aynı işyerinde en az 1 yıl kesintisiz olarak çalışmış olması gerekmektedir.
• İşten Ayrılma Sebebi: Kıdem tazminatı, işçinin sözleşmeyi haklı feshi veya işverenin iş sözleşmesini herhangi bir haklı neden bildirmeden feshi halinde ödenmektedir.

Özel Durumlar

• Kendi İsteğiyle Ayrılanlar: Kendi isteğiyle herhangi bir haklı neden olmadan iş sözleşmesini fesheden işçiler kıdem tazminatına hak kazanamazlar.
• İşveren Sebebiyle Ayrılanlar: İşveren tarafından haksız yere işten çıkarılan işçiler, kıdem tazminatına ek olarak ihbar tazminatı da alabilirler.
• İş Sözleşmesinin Süresi Dolanlar: Belirli süreli iş sözleşmesiyle çalışanlar, sözleşme süresi dolduğunda kıdem tazminatına hak kazanamazlar.

Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Kıdem tazminatı, işçinin son 3 aylık ortalama ücretinin 30'a bölünmesi ve bu sonucun kıdem gün sayısı ile çarpılmasıyla hesaplanır. Örnek: Son 3 aylık ortalama ücreti 5.000 TL olan ve 5 yıl kıdemli bir işçinin kıdem tazminatı:

• 5.000 TL / 30 = 166,67 TL
• 166,67 TL x 1825 gün (5 yıl x 365 gün) ≈ 304.168 TL

Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Kıdem tazminatı, işçinin yasal bir hakkıdır.
• Kıdem tazminatı hesaplamalarında herhangi bir hata olması eksik ödenmesi durumunda işçi yasal yollara başvurabilir.
• Kıdem tazminatı konusunda detaylı bilgi almak için bir avukata danışmanız faydanıza olabilmektedir.

İş Kanunu'nda yapılan değişikliklerle, kıdem tazminatı zamanaşımı süresi 5 yıl olarak belirlenmiştir. Bu süre, iş sözleşmesinin feshi tarihinden itibaren başlar. Yani işçi, işten çıkışının üzerinden 5 yıl dolmadan kıdem tazminatına ilişkin davasını açmalıdır.
Zamanaşımının Başlangıcı
Kıdem tazminatı zamanaşımı süresi, iş sözleşmesinin haklı veya haksız sebeple feshi ile başlar. İşçinin işten çıkış bildirisi alması veya işten ayrılması, zamanaşımının başladığı anlamına gelir.
Zamanaşımının Kesilmesi
Zamanaşımı süresi, işçinin veya işverenin yaptığı bazı işlemlerle kesilebilir. Örneğin:

• Dava açılması: İşçi veya işveren, kıdem tazminatı ile ilgili bir dava açarsa zamanaşımı kesilir ve 5 yıllık süre yeniden başlar.
• İcra takibi başlatılması: İşçi veya işveren, kıdem tazminatını tahsil etmek amacıyla icra takibi başlatırsa zamanaşımı kesilir.
• Borç kabulü: İşveren, kıdem tazminatı borcunu kabul ederse zamanaşımı kesilir.

Zamanaşımının Durması
Bazı durumlarda, zamanaşımı süresi durur. Örneğin:

• Askerlik: İşçinin askerlik yapması durumunda zamanaşımı süresi durur.
• Hastalık: İşçinin ağır hastalığı nedeniyle çalışamaması durumunda zamanaşımı süresi durur.

Zamanaşımına Uğramamak İçin Ne Yapılmalı?

• Sözleşmeyi İyi Okuyun: İş sözleşmenizin fesih koşullarını dikkatlice inceleyin.
• Kayıtları Saklayın: Maaş bordroları, iş sözleşmesi gibi belgeleri saklayın.
Vakit Kaybetmeden Hareket Edin: İşten çıkarıldıktan sonra kısa sürede bir haklarınızı öğrenmek adına avukata danışmanız yararınıza olabilir. Dava Açma Süresini Kaçırmayın: 5 yıllık zamanaşımı süresini göz önünde bulundurarak dava açın.

Unutmayın: Unutmayın: Kıdem tazminatı, işçinin uzun yıllar boyunca yaptığı çalışmanın karşılığıdır. Bu nedenle, haklarınızı korumak için zamanaşımı sürelerini iyi bilmeniz ve gerekli önlemleri almanız önemlidir.

Kıdem Tazminatı Tavanı

Kıdem tazminatı tavanı, bir işçinin kıdeminden dolayı alabileceği maksimum tazminat miktarını belirleyen bir üst sınırdır. Yani, işçinin maaşı ne kadar yüksek olursa olsun kıdem tazminatı her yıl belirlenen kıdem tavan ücreti baz alınarak hesaplanacaktır.
Neden Kıdem Tazminatı Tavanı Var?

• Ekonomik Denge: İşverenlerin yükünü hafifletmek ve işten çıkarmaların maliyetini dengelemek amacıyla getirilmiştir.
• Bütçe Dengesi: Devletin sosyal güvenlik sistemine yükünü azaltmak için önemli bir araçtır.

Kıdem Tazminatı Tavanı Nasıl Belirlenir?
Kıdem tazminatı tavanı, genellikle en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesine eşitlenerek belirlenir. Bu miktar, her yıl memur maaşlarına yapılan zamlarla birlikte güncellenir.
2024 Yılı Kıdem Tazminatı Tavanı
2024 yılı için kıdem tazminatı tavanı, yılın ilk yarısı ve ikinci yarısı olmak üzere iki farklı dönemde belirlenmiştir.

• 1 Ocak 2024 - 30 Haziran 2024: Bu dönemde kıdem tazminatı tavanı, 35.058,58 TL olarak belirlenmiştir.
• 1 Temmuz 2024 - 31 Aralık 2024: Bu dönemde ise kıdem tazminatı tavanı, 41.828,42 TL'ye yükseltilmiştir.

Sıkça Sorulan Sorular

1 yıl kıdem tazminatı ne kadar?
Kıdem tazminatı, çalışanın kıdemi, son 3 aylık ortalama brüt ücreti ve bazı diğer faktörlere göre hesaplanır. Sabit bir tutar vermek mümkün değildir. Kıdem Tazminatı Hesaplama Aracımızdan kıdem tazminatınızı öğrenebilirsiniz.

1 yıllık asgari ücret tazminatı ne kadar 2024?
Asgari ücretle çalışan bir kişinin 1 yıllık kıdem tazminatı da, kişinin son 3 aylık ortalama brüt ücreti, kıdemi ve diğer faktörlere göre hesaplanır. Yıl içinde asgari ücret değişiklikleri olduğu için net bir tutar vermek doğru olmaz. 2024 yılında 1 yıllık asgari ücret tazminatı ortalama olarak 19.536,28 ₺ ‘dir.

5 yıllık kıdem ve ihbar tazminatı ne kadar?
5 yıllık kıdem tazminatı da yukarıdaki gibi hesaplanır. İhbar tazminatı ise çalışma süresine bağlı olup maksimum 8 haftalık ücrete tekabül etmektedir. Toplam tazminat, kıdem ve ihbar tazminatının toplamı olacaktır.

5 yıl çalışan kıdem tazminatı alabilir mi?
Evet, 5 yıl kesintisiz çalışan bir işçi kıdem tazminatı alma hakkına sahiptir.

2024 kıdem tazminatından gelir vergisi kesilir mi?
Evet, kıdem tazminatı üzerinden gelir vergisi kesilir. Ancak, kıdem tazminatı tutarının tamamı değil, belirli bir kısmı üzerinden vergi hesaplanır. Kesilecek vergi miktarı, kişinin diğer gelir durumuna ve kanuni düzenlemelere göre değişmektedir.

Kıdem tazminatı 360 gün mü 365 gün mü hesaplanır?
365 gün üzerinden hesaplanır. Kıdem tazminatı hesaplamasında bir yıl 365 gün olarak kabul edilir.

Kıdem tazminatı tavanı aylık mı?
Hayır, kıdem tazminatı tavanı aylık olarak hesaplanmamaktadır. Her yıl Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından en yüksek devlet memuru maaşına uygulanacak tavan açıklanmakta ve hesaplamalarda üst sınır bu tutar olarak belirlenmektedir.

1 yıllık ihbar tazminatı ne kadar?
1 yıllık ihbar tazminatı miktarı, işçinin son bir aylık brüt ücretine göre değişir. İş Kanunu'na göre, işveren işçiyi işten çıkarırken veya işçi iş sözleşmesini feshederken belirli bir süre önceden bildirmek zorundadır. Bu süre, işçinin kıdemine göre değişir. 1 yıllık kıdemli bir işçi için 4 haftalık brüt ücret tutarında ihbar tazminatı ödenir. Yasal kesintileri çıkarıldıktan sonra işçiye net olarak ödeme yapılmaktadır.

2024 kıdem tazminatı tavanı ne kadar oldu?
Kıdem tazminatının 2024 tavanı 41.828,42 TL olarak belirlenmiştir

2024 Kıdem Tazminatı Tavanı Neye Göre Belirlenir?
Kıdem tazminatı tavanı, en yüksek dereceli devlet memurunun bir yıllık emekli ikramiyesine göre belirlenir. Bu tutar, yılın başında ve ortasında yapılan memur maaş artışlarına bağlı olarak değişir. Yani, her altı ayda bir kıdem tazminatı tavanı güncellenir.

10 Yıllık Bir İşçi İstifa Ederse Tazminat Alır mı?
İşten kendi isteği ile ayrılan işçinin Kıdem Tazminatı hakkı bulunmamaktadır.

Kendi İsteğiyle İşten Ayrılan Tazminat Alır mı?
Kendi isteği ile işten ayrılan işçinin herhangi bir tazminat hakkı bulunmaz. Ancak daha öncesinde çalışma karşılığı işveren tarafından ödenmesi lazım gelen alacakları ödenmelidir.

İstifa Edip Tazminat Nasıl Alınır?
İstifa eden işçinin tazminat hakkı bulunmamakla birlikte işçi tarafından iş sözleşmesinin haklı olarak feshedilmesi halinde işçi tazminata hak kazanmaktadır. İş sözleşmesinin haklı feshine ilişkin şartlar İş Kanunu’nun 24. Maddesinde sayılı sebeplerle yapılabilmektedir.

Ne Gibi Durumlarda Tazminat Alabilirim?
İşçi olarak iş sözleşmenizi haklı olarak feshetmeniz halinde: İş sözleşmenizin feshi haklı bir nedene dayanıyor ise kıdem tazminatı alırsınız.
İşvereniniz tarafından hukuka aykırı olarak işten çıkarılmanız: İş sözleşmeniz işveren tarafından haksız olarak feshedilmiş ise kıdem tazminatı almak hakkınız vardır.

Kıdem Tazminatı Almak İçin Kaç Yıl Çalışmış Olmak Gerekir?
Aynı işverende en az 1 yıl kesintisiz çalışmış olmak kıdem tazminatı alma hakkı kazandırır.

Tazminat Almak İçin Haklı Sebepler Nelerdir?
İşverenin haklı sebepleri olmaksızın iş sözleşmesinin feshi durumunda işçi kıdem tazminatı alma hakkına sahiptir. Ayrıca iş sözleşmesini işçi haklı sebepler ile fesheder ise yine tazminata hak kazanmaktadır.

Kimler Kıdem Tazminatı Almaya Hak Kazanır?
4857 sayılı İş Kanunu kapsamındaki tüm işçiler, belirtilen şartları sağladıklarında kıdem tazminatı almaya hak kazanabilir. Ancak bazı özel kanunlarda farklı düzenlemeler olabilir.

1 Yıl Dolmadan İşten Çıkarılan İşçi Tazminat Alabilir mi?
Hayır, 1 yıldan az süre çalışan işçiler kıdem tazminatı alamazlar. Ancak işverenin kusurlu davranışı nedeniyle iş sözleşmesi feshedilmişse, işçinin kanunda yazılı başkaca tazminat hakları şartları oluşturuyor ise almasının önünde herhangi bir engel bulunmamaktadır.