Hapis Cezası Nedir? (TCK 45-49)
Hapis Cezası kanunlarca suç olarak tanımlanmış fiilleri gerçekleştiren kişilere yine kanunlarca belirlenmiş süre ve şartlar altında kişinin özgürlüğünden mahrum bırakılması suretiyle uygulanan bir yaptırım türüdür. Hapis cezası insanlığın yıllardır hem kişileri suçludan izole etmek adına hem de failin rehabilite olması maksadıyla başvurulan bir ceza türüdür.
Hapis Cezasının Türleri Nelerdir?
Hapis cezası TCK’nın 46. Maddesinde düzenlenmiştir. Söz konusu düzenlemeye göre hapis cezası; Müebbet, Ağırlaştırılmış müebbet ve süreli hapis cezası olmak üzere üç farklı şekilde uygulanmaktadır. Hapis cezalarının türlerinde esas alınan şey husus cezanın ne kadar süre ile uygulanacağıdır.
Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası
Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası hukukumuzda düzenlenen en ağır ceza türüdür. Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası kural olarak ömür boyu devam eder fakat kişi 30 yıl süre ile cezasını iyi halli olarak çektikten sonra koşullu salıverilme hükümlerinden faydalanarak cezaevinden çıkabilirler. Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkûm olan hükümlülerin cezaları “yüksek güvenlikli” kapalı cezaevlerinde infaz edilir. Hükümlü, tek kişilik odada barındırılır ve hükümlüye, günde bir saat açık havaya çıkma ve spor yapma hakkı tanınır. Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ağır bir yaptırım olduğundan yalnızca bazı suçlar açısından uygulanır, bu suçlar; Nitelikli kasten öldürme suçu (TCK 81), Cinsel saldırı suçu neticesinde öldürme suçu (TCK 102), İşkence suçu neticesinde öldürme suçu (TCK 94), Anayasal düzene karşı işlenen suçlar (TCK 309, TCK 311, TCK 312), Devletin birliği ve ülkenin bütünlüğüne karşı işlenen suçlar (TCK 302), İnsanlığa karşı işlenen suçlar (TCK 77),
Soykırım suçu (TCK 76), Siyasi veya askeri casusluk suçu (TCK 328/2), Yasaklı bilgilerin casusluk amacıyla temini suçu (TCK 335/2), Yasaklı bilgileri siyasi veya askeri casusluk amacıyla açıklama suçu (TCK 337/2), Gizli kalması gereken bilgileri açıklama suçu (TCK 330/2). 141 kez Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası almak mümkün müdür sorusuna şöyle cevap verebiliriz. Bir sanık 141 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını gerektirir suç işlediyse ceza alır fakat infaz bakımından aynı şeyi söylemek mümkün değildir. İnfaz yasasına göre birden fazla ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alma halinde hükümlü 36 yılını cezaevinde geçirdikten sonra koşullu salıverilmeden yararlanabilmektedir.
Müebbet Hapis Cezası
Müebbet hapis cezası, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasından sonra hukukumuzdaki en ağır cezadır. Müebbet hapis cezasında da kişinin hapis cezası ömür boyu devam eder fakat ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasından farklı olarak koşullu salıverilme için öngörülen süre 24 yıldır. Müebbet hapis cezası uygulanacak olan suçlar şunlardır; Kasten öldürme suçu (TCK 81),Askeri komutanlıkları gasp etme suçu (TCK 317), Savaş durumunda yalan haber yayma suçu (TCK 323/3),Devletin güvenliği ile ilgili belgelerle suç işleme (TCK 326),Devletin güvenliğine ilişkin bilgileri temin etme suçu (TCK 327/2),Düşmanla işbirliği yapma suçu (TCK 303),Devlet sırlarında faydalanma ve devlet hizmetlerinde sadakatsizlikte bulunma suçu (TCK 333/2), Gizli kalması gereken bilgileri açıklama suçu (TCK 330/1)
Süreli Hapis Cezası
Süreli hapis cezası aksi belirtilmeyen hallerde 1 aydan az 20 yıldan fazla olmayan hapis cezalarıdır. Süreli hapis cezaları, uzun süreli hapis cezası ve kısa süreli hapis cezası olmak üzere ikiye ayrılır. Uzun süreli hapis cezası, 1 yıldan uzun süren hapis cezalarıdır. Uzun süreli hapis cezaları en fazla 20 yıllık süreyle uygulanabilir, 20 yılı aşan hapis cezaları müebbet hapis cezasıdır. Kişi cezasının yarısını çektikten sonra koşullu salıverilme hükümlerinden yararlanarak tahliye olabilir. 1 Yıldan daha kısa süreli hapis cezalarına “kısa süreli hapis cezası” denilmektedir. Kısa süreli hapis cezaları hâkim tarafından somut olayın özellikleri ve kanun dikkate alınarak seçenek yaptırımlara dönüştürülebilir. Kanunda kısa süreli hapis cezasının dönüştürülebileceği seçenek yaptırımlar şunlardır; Adli para cezası, Meslek edindirme amacıyla eğitime tabi tutma, Mağdurun veya kamunun zararının giderilmesi, Belirli yerlere gitmekten veya belirli etkinlikleri yapmaktan yasaklanma, Gönüllü şekilde kamu yararına çalıştırma, İlgili ehliyet ve ruhsat belgelerinin geri alınması, belli bir meslek ve sanatı yapmaktan yasaklanma.
Kanuna göre Hükümlünün istemiyle infazın ertelenmesi koşulları, suçun kasten veya taksirle işlenmesine göre değişmektedir. Kanuna göre, kasten işlenen suçlarda 3 yıl, taksirle işlenen suçlarda ise 5 yıl veya altındaki hapis cezalarının infazı ertelenebilir. Hapis cezası, bu süreleri aşıyorsa infazın ertelenmesi kararı verilmesi mümkün değildir.
Site içeriği ve site içerisinde paylaşılan makalelerin her hakkı Minval Hukuk & Danışmanlık Bürosuna aittir.0 543 156 10 06
info@minvalhukuk.com
Kızılırmak Mahallesi Dumlupınar Bulvarı YDA Center Kat:10 Daire:417 Çukurambar Çankaya/ANKARA
