Kasko sigortası, sigorta ettirenin, motorlu aracında meydana gelen poliçede tanımlı rizikoları karşılamayı amaç edinen ve sadece sigortalı aracı koruyan bir nevi ”mal sigortası” türüdür.Türk Ticaret Kanunun sigorta hukukuna ilişkin hükümleri kasko sigortasına da uygulanır. Ancak kanuna aykırı düşmemek kaydıyla Hazine Müsteşarlığı tarafından 1 Ocak 1994 tarihinde yayınlanan ‘‘Kara Taşıtları Kasko Sigortası Genel Şartları” hükümleri de zararın tespitinde uygulanır. Bu sigorta türünün yaptırılması ZMSS gibi zorunlu kılınmamış olup araç işletenin tasarruf yetkisi dahilindedir.
Sigorta Hukuku Davaları

Kasko Sigortasında Teminatın Kapsamı

Motorlu araçlara, ‘kasko sigortası’ yaptırılması ZMSS (Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası) gibi zorunlu kılınmamış olup araç işletenin (malikinin) tasarruf yetkisine bırakılmıştır.

Kasko sigortası sözleşme serbestisi ilkesine dayanmaktadır. Bu sebeple teminatın kapsamı, poliçe limiti ve teminat dışı haller sigortalı ve sigortacının ortak iradeleri ile tayin edilebilir. Ancak bir araca kasko yapılacak ise ”Kasko Sigortası Genel Şartlarıyla” zorunlu kılınan rizikolardan bir veya birkaçının teminata dahil edilmesi zorunlu iken, kesin olarak teminat dışı tutulan haller teminata dahil edilemez.

Bununla birlikte bu sigorta ile sigortacı, sigortalı kişinin, karayolunda kullanılabilen motorlu, motorsuz taşıtlardan, römork veya karavanlar ile iş makinelerinden ve lastik tekerlekli traktörlerden doğan menfaatin ihlali sonucu uğrayacağı maddi zararları temin eder.

Hemen belirtelim ki ZMSS sadece motorlu araçların sebebiyet verdiği zararları temin etmekte iken KASKO sigortası motorsuz taşıtlar, bisiklet, römork, karavan veya iş makinelerinin sebebiyet verdiği zararları da korumaktadır.

Kasko sigortasının teminat altına aldığı riziko tipleri şunlardır; 

  1. Aracın karayolunda kullanılabilen motorlu, motorsuz taşıtlarla müsademesi(çarpışması),
  2. Gerek hareket gerek durma halinde iken sigortalının veya aracı kullananın iradesi dışında araca ani ve harici etkiler neticesinde sabit veya hareketli bir cismin çarpması veya aracın böyle bir cisme çarpması, devrilmesi, düşmesi, yuvarlanması gibi kazalar,
  3. Üçüncü kişilerin kötü niyet veya muziplikle(şaka yollu) yaptıkları hareketler,
  4. Aracın yanması,
  5. Aracın çalınması veya çalınmaya teşebbüs edilmesi tehlikelerine karşı Kasko sigortası teminat sağlamaktadır. 

Teminat, poliçede belirtilmek şartıyla yukarıda sıralanan riziko gruplarından sadece biri veya birkaçı için verilebilir. Teminatın yukarıda yer alan tüm riziko grupları için verilmemesi halinde poliçe başlığı, en az 14 punto büyüklüğünde harflerle “Dar Kapsamlı Kasko Sigorta Poliçesi” ibaresini taşıyacaktır. Ayrıca poliçede belirtilen taşıt ve yine poliçede belirtilmeleri koşulu ile taşıta monte edilmiş her türlü ses, iletişim ve görüntü cihazları ile taşıtta standardının dışında yer alan ilave aksesuar sigorta teminatı kapsamındadır. KASKO sigortası yukarıda sıralanan tehlikelere karşı teminat sağlamakta ise de ek sözleşme ile Teminatın kapsamı genişletilebilir.

Kasko Sigortasında Kesin Olarak Teminat Dışında Kalan Zararlar

Kasko sigortası yukarıda sayılan zararlar sebebiyle teminat sağlamakta ise de aşağıdaki rizikolara karşı teminat sağlamaz. Bu rizikolar ek sözleşme ile dahi güvence altına alınamaz. 

  1. Savaş, her türlü savaş olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, çarpışma (Savaş ilan edilmiş olsun olmasın), iç savaş, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler nedeniyle meydana gelen zararlar,
  2. Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer atıklardan veya bunlara atfedilen nedenlerden meydana gelen iyonlayıcı radyasyonların veya radyo-aktivite bulaşmaları ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin neden olduğu bütün zararlar (Bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım olayını da kapsayacaktır).
  3. Kamu otoritesi tarafından çekilme hali hariç taşıtta yapılacak tasarruflar nedeniyle meydana gelen zararlar,
  4. Poliçede gösterilen taşıtın, Karayolları Trafık Kanunu hükümlerine göre, gerekli sürücü belgesine sahip olmayan kimseler tarafından kullanılması sırasında meydana gelen zararlar,
  5. Yasal promilin üzerinde alkol kullanımı (Taşıtın, uyuşturucu maddeler veya Karayolları Trafık Kanunu uyarınca yasaklanan miktardan fazla içki almış kişiler tarafından kullanılması sırasında meydana gelen zararlar)
  6. Taşıta, sigortalı veya fiillerinden sorumlu bulunduğu kimseler veya birlikte yaşadığı kişiler tarafından kasten verilen zararlar ile sigortalının fiillerinden sorumlu olduğu kimseler veya birlikte yaşadığı kişiler tarafından sigortalı taşıtın kaçırılması veya çalınması nedeniyle meydana gelen zararlar,
  7. Yağsızlık, susuzluk, donma, bozukluk, eskime, çürüme, paslanma ve bakımsızlık nedeniyle meydana gelen zararlar,
  8. Motorlu aracın mekanik, elektrik ve elektronik donanımda meydana gelen her türlü arızalar, kırılmalar ile lastiklerde meydana gelen zararlar,
  9. Taşıtın bir hasar veya arıza nedeniyle zorunlu olarak taşınması veya çekilmesi nedeniyle meydana gelen teminat kapsamındaki zararlar hariç olmak üzere, taşıtın kendi gücü ile girip çıkacağı düzenli (tarifeli) ve ruhsatlı sefer yapan gemiler ve trenler dışında, kara, deniz, nehir ve havada taşınması sırasında uğrayacağı zararlar,
  10. İstiap haddinin aşılması (Taşıtın ruhsatında belirtilen taşıma haddinden fazla yük ve yolcu taşıması sırasında meydana gelen zararlar)
  11. 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu’nda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj sonucunda oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak bütün zararlar.

Ehliyetsiz Araç Kullanmadan Doğan Zararlarda Kasko Teminatı

KTK 36.madde gereği sürücünün geçerli ehliyete sahip olmaksızın aracı sevk ve idare etmesi durumunda meydana gelen zararlar teminat kapsamı dışındadır. İşletenin, sürücünün ehliyetsiz olmadığını bilmemesi durumu değiştirmez. Zira işleten (sigorta ettiren) gerekli dikkat ve özeni göstermekle yükümlüdür. 

Ayrıca sürücünün ehliyeti geçerli bir ehliyet olmalıdır. Yani sürücünün ehliyeti motorlu aracı kullanmaya uygun olmalıdır.

Buna göre B-2 ehliyetli araç sürücüsü, E-2 ehliyetine uygun olmayan bir aracı sevk ve idare ettiğinde bu dudumda meydana gelen zararlar uygun ehliyet olmadığından teminat dışındadır. Kaza sebebi araç sürücüsünün ehliyetsiz olmasından kaynaklanmasa dahi salt ehliyetsizlik, meydana gelen zararları teminat dışında bırakır

Alkol veya Uyuşturucu Madde Etkisinde Aracın Sevk ve İdaresinden Doğan Zararlarda Kasko Teminatı

Ehliyetsiz araç kullanmadan doğan zararlardan farklı olarak alkol veya uyuşturucu madde etkisinde araç kullanılması başlı başına meydana gelen zararları teminat dışında bırakmaz. Burada zararın sırf bu maddelerin kullanılmış olmasından kaynaklanması gerekmektedir. Bununla birlikte yasal promilin üstünde alkol kullanılması ve kazanın da başka sebepten kaynaklanması durumunda kasko sigortası meydana gelen zararları da kapsar. Hususi araçlarda yasal alkol oranı 0,50 promil iken ticari araçlarda 0,20 promildir. Bu oranının üzerindeki her türlü alkollü araç kullanımı sürücü sarhoş olmasa bile yasal değildir.

İstiap Haddinin Aşılması Durumunda Kasko Teminatı

Motorlu aracın ruhsatnamesinde belirtilen azami yük ve yolcu sayısına istiap haddi denilmektedir. İstiap haddinin aşılması durumunda meydana gelen zararlar nedeniyle kasko sigortası teminat sağlamaz. Ancak istiap haddinin aşılması ile kaza arasında uygun illiyet bağı kurulmalıdır.  

Başka bir deyişle istiap haddi aşılmış olsa bile kaza başka sebepten kaynaklanıyor ise burada kasko sigortası yine de teminat sağlar. Yargıtay da bu görüştedir.

Kasıtla Verilen Zararlarda Kasko Sigortasının Sorumluluğu

Sigortalı veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kimselerin kasıtlı hareketleri sonucunda meydana gelen zararlar teminat dışındadır. 

Sigortalı tarafından aracın kullanılması amacıyla üçüncü bir kişiye bırakılması ve kendisine araç bırakılan kimsenin kasıtlı eylemleri sonucunda meydana gelen zararlar dolayısı ile de kasko sigortası teminat sağlamaz. Nitekim TTK m.1448’de ise sigorta ettirenin yükümlülükleri kapsamında sigorta ettirenin zararı önleme, azaltma ve sigortacının rücu haklarını koruma yükümlülüğü bulunduğuna yer verilmiştir. Aynı maddenin ikinci fıkrasında da bu yükümlülüğe aykırılığın sigortacı aleyhine bir durum yaratması durumunda kusurun ağırlığına göre tazminattan indirim yapılacağı düzenlenmiştir.

Yorum Bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir