Tapu harcı hesaplamasını yaparken aşağıdaki adımlar takip edilir:
Satış Bedelinin Belirlenmesi:Öncelikle gayrimenkulün satış bedelini belirlemeniz gerekmektedir. Bu bedel, tapu dairesine beyan edilen ve alım satım işlemi için kararlaştırılan tutardır.
Tapu Harcı Hesaplama Aracı
Yüzde Oranının Uygulanması: Tapu harcı genellikle gayrimenkulün satış bedelinin belirli bir yüzdesi olarak hesaplanır. Türkiye’de tapu harcı oranı gayrimenkulün satış bedelinin %2’si kadardır. Bu oran hem alıcı hem de satıcı için ayrı ayrı uygulanır. Yani, toplamda gayrimenkul bedelinin %4’ü kadar tapu harcı ödenir.
Hesaplama: Satış bedelinin %2’sini hesaplayarak tapu harcı miktarını bulabilirsiniz. Örneğin, 500.000 TL değerinde bir gayrimenkul için her bir tarafın ödeyeceği tapu harcı 500.000 TL x %2 = 10.000 TL olacaktır.
Tapu Harcı Nedir?
Tapu harcı, Türkiye’de gayrimenkul (ev, arsa, iş yeri vb.) alım satım işlemlerinde alıcı ve satıcı tarafından devlete ödenen bir harç türüdür. Tapu harcının hesaplanması gayrimenkulün satış bedeli üzerinden yapılır ve belirli bir yüzde oranına dayanmaktadır.Ülkemizde alınan bu harç bedeli,taşınmaz işlemleri ile sorumlu kuruluşun hukuki güvenliğini ve mülkiyet haklarının resmiyet kazanmasını da temin etmektedir.
Tapu harcının yanında her işlem için olmasa dahi örneğin satış işlemlerinde tahakkuk ettirilen ve her yıl artan oranlarda belirlenen döner sermaye tahsilatı da bulunmaktadır. 2024 yılı için tapu harcına ek olarak ödenecek döner sermaye ücreti 822,00 TL’dir.
Tapuda satış işlemi değil yalnızca taşınmazınıza ipotek koyulmasını istenilmesi durumundan İpotek harcı hesaplama şu şekilde yapılmaktadır. Eğer satış değil yalnız ipotek işlemi yapılacak ise tapu harç bedeli olan yüzde 4’lük bir harç bulunmakta yalnız döner sermaye ücreti ödenmektedir. Ancak Satış-ipotek işlemi birlikte yapılacak ise. Hem satış bedelinin yüzde 4’lük kısmı hem de 2 adet döner sermaye ücret ödemesi yapılması gerekmektedir. İşlemlerin yetki ile yapılması durumunda döner sermaye bedeli 2.5 kat olarak uygulanmaktadır.
Tapu Harcı Nasıl Hesaplanır?
Tapu harcını hesaplamak için satıcı tarafından satış başvurusu sırasında beyan edilen gayrimenkulün satış fiyatı üzerinden işlem yapılacaktır. Tapu harcı hem gayrimenkulu satın alan hem de satan tarafından yarı yarıya ödenmektedir.
Hesaplama toplam beyan edilen satış bedelinin yüzde 4’üne tekabül eden tutar hesap edilir. Sistem üzerinden Yüzde 2’lik kısmı alıcıya yüzde 2’lik kısmı ise satıcıya tahakkuk ettirilir.
Hesaplama kapsamında hem alıcı hem de satıcı, alış/satış işlemi için beyan edilen konut fiyatının %2’si kadar toplamda %4 olacak şekilde (her bir taraf %2) harç öder. Gayrimenkulün niteliğinin ne olduğu tapu harcı bakımından önemli değildir. Tarla tapu masrafı hesaplama içinde aynı harç oranı yani yüzde 4’lük oran geçerlidir. Arsa tapu harcı hesaplama içinde aynı yüzde 4’lük harç oranları geçerlidir.
Tapu Harcı Hesaplama Örneği
Tapu harcı hesaplaması toplam satış bedelinin yüzde 4’ü olacağından 2 milyon TL satış bedeli olan gayrimenkul için 80 bin TL harç bedeli tahakkuk ettirilecektir. Yasa gereği yüzde 2’sini alıcı yüzde 2’sini ise satıcı ödemelidir. Ancak uygulamada sıklıkla harcın tamamı alıcı tarafa yüklenmektedir. Anlaşmanın aksini yapmakta mümkündür tarafların arasında yapacağı anlaşmaya bağlı olarak bu bedeli satıcı taraf da ödeyebilmektedir.
Tapu Harcı Nereye Ödenir?
Satış başvurusunda bulunduktan sonra, ilgili memur işlemlerinizi hazırladıktan sonra işlem harç ödemeleri için sistem bir tahsilat numarası/seri numarası vermektedir. Bu tahsilat numarası / seri numarası satış sırasında iletişim bilgileri alınan taraflara mesaj olarak iletilmektedir. Bu numara ile banka şubelerinden,internet bankacılığından,PTT şubelerinden veya gelir idaresi başkanlığının sitesinden online olarak ödenebilmektedir.
Tapu Harcı Sorgulama
Tapu harçları tahsilat numarası / seri numarası ile gelir idaresi başkanlığının sitesinde bulunan e-tahsilat numarası ile sorgulama kısmında öğrenilebileceği gibi internet bankacılığına girilen bu numara ile de üzerinize tahakkuk ettirilmiş olan harcı öğrenebilirsiniz.
Tapu devri sonucu ödenecek harç miktarları işlemin türüne göre değişkenlik göstermekle birlikte;
Satış işlemi için: Beyan edilen bedeli %4 ‘ü(Alıcı taraf %2 satıcı taraf %2 olarak hesaplanmaktadır)
Bağış işlemi için: Beyan edilen bedelin Binde 68,31 i bağışı kabul eden tarafından ödenecektir.
https://www.tkgm.gov.tr/e-tahsilat internet sitesinden veya mobil bankacılılık uygulamaları tapu harcı sekmesinden tapu dairesine bildirilen telefon numarasına gönderilen e-tahsilat numarası üzerinden ödenebilmektedir.
Tapu harçları işlemin nevine göre oransal olarak hesaplanmaktadır. Her işlem için beyan edilen bedel üzerinden belirli oranda hesaplanarak ödenebilmektedir.
Kredi kartı, banka hesap kartı veya hesaptan doğrudan tahsil sureti ile ödenebilmektedir.
Tapu harçları satış işleminde alıcı ve satıcı tarafından yarı yarıya bağış işleminde bağışı kabul eden tarafından ve diğer işlemlerde beyan tesisi rehin tesisi vs. gibi talepte bulunanlar tarafından ödenmektedir.
Tapu harçları her yıl değişkenlik göstermemekte oransal olarak tahsil edilmektedir. Yalnızca işlem türlerinde ödenecek döner sermaye ücretlerinde bir artış yapılmaktadır. 2024 yılı için döner sermaye ücreti tapu harcına ek olarak 822,00 TL’dir. İşlemlerin nevi bakımından bir veya iki döner sermaye bedeli alınabilmektedir
Aile içi tapu devri ile üçüncü kişilere yapılacak devirler arasında harç bakımından herhangi bir farklılık bulunmamaktadır. Aile içinde de yapılsa satış için beyan edilen bedelin yüzde 4’ü harç olarak alınmaktadır.
Bedelsiz tapu devri bağış yolu ile yapılmaktadır. Bağış yöntemi ile tapu devir edilecek ise bir bedel beyan etmek zorunludur. Ancak beyan edilen bedel tapu rayicinden daha düşük olamaz. Dolayısı ile beyan edilecek tapu rayici üzerinden alınacak binde 68.31 harç ödenmektedir
Tapu devri gerçekleştirebilmek için:
- Alıcı ve Satıcı tarafın kimlik bilgileri
- Satılacak taşınmazın tapu bilgileri ve Web Tapu sistemi üzerinden başvurusu
- Dask poliçesi
Emlak borcu bulunmuyor ise tapu sistemi doğrudan belediyeden edinmekte ancak borç bulunuyor ise belediyeden edinilecek rayiç belgesi
Ev tapusunun ortak çocuğa devredilmesi velileri veya eşler boşanmış ise eşlerin evlilik birliğinde edindikleri ev bakımından anlaşması ile mümkün olmaktadır. Taşınmazın devri için bağış işlemi adı altında velayet sahibi kişi evi devredebilmektedir.
Anlaşmalı boşanma durumu da eşlerden birine ya da her ikisine ait taşınmaz malın çocuğa verilmesi hususunda anlaşılması, bunun da bağış yolu ile yapılması mümkündür.
Tapu harcı ödemelerinde emeklilere tanınmış bir istisna hükmü bulunmamaktadır. Dolayısı ile harç ödemeleri yapmaları gerekmektedir.