
İnfaz hesaplama, bir kişinin kesinleşmiş bir mahkeme kararıyla hapis cezasına çarptırılması durumunda, cezaevinde ne kadar süre geçireceğinin hesaplanması işlemidir. Bu hesaplama, Türk Ceza Kanunu ve ilgili diğer mevzuat hükümlerine göre yapılır.
Neden İnfaz Hesaplaması Yapılır?
İnfaz hesaplaması hükümlünün, kapalı cezaevinde, açık cezaevinde ve denetim sürelerini bilmesi açısından yapılmaktadır. Ayrıca kişi infaz hesaplaması ile ne kadar süre yattıktan sonra çıkacağı bilgisini edinir. Öte yandan;
Hükümlünün Hakları: Hükümlünün cezaevinde ne kadar süre geçireceğini bilmesi, onun haklarını kullanabilmesi ve geleceğine dair planlar yapabilmesi açısından önemlidir.
Ceza İnfaz Sisteminin Verimliliği: İnfaz hesaplamaları, ceza infaz sisteminin daha verimli çalışmasını sağlar.
Toplum Güvenliği: İnfaz hesaplamaları, toplum güvenliği açısından da önemlidir. Çünkü hükümlünün tahliye tarihini belirlemek, toplumun korunması için gerekli önlemlerin alınmasına yardımcı olur.
İnfaz Hesaplamasında Nelere Dikkat Edilir?
İnfaz hesaplamasında birçok faktör göz önünde bulundurulur. Zira hükümlünün yatarı aşağıdaki bilgiler göz önüne alındığında ancak net bir sonuca varılabilmektedir.
Verilen Ceza: Hükümlüye verilen ceza miktarı.
Suçun Cinsi: İşlenen suçun türü ve ağırlığı.
Hükümlünün Kişisel Durumu: Hükümlünün geçmişi, yaş, sağlık durumu gibi kişisel özellikleri.
Ceza İnfaz Kurumundaki Davranış: Hükümlünün cezaevindeki davranışları, katıldığı programlar ve aldığı indirimler.
Mevzuattaki Değişiklikler: İnfaz hesaplaması sırasında, ilgili mevzuattaki son değişiklikler de dikkate alınır.
İnfaz Hesaplamasında Hangi İndirimler Uygulanabilir?
İnfaz hesaplamada, iyi hal indirimi, çalışma indirimi, eğitim durumu, aile bağları gibi indirimler uygulanmaktadır.
İyi Hal İndirimi: Hükümlünün cezaevindeki iyi davranışları nedeniyle cezasından indirim alması.
Çalışma İndirimi: Hükümlünün cezaevinde çalışması halinde cezasından indirim alması.
Eğitim İndirimi: Hükümlünün cezaevinde eğitim görmesi halinde cezasından indirim alması.
Aile Bağları İndirimi: Hükümlünün aile bağlarının olması durumunda cezasından indirim alması.
İnfaz Hesaplaması Nasıl Yapılır?
İnfaz hesaplaması, her hükümlüye göre değişmektedir. Buna göre infaz hesabı, hükümlünün yaşı, cinsiyeti ve aldığı cezaya göre de farklılık göstermektedir. Bu sebeple sitemizde yer alan hesaplama robotunun kullanılmasını tercih etmenizi öneririz. Ancak, genel olarak şu adımlar izlenir:
Mahkeme Kararının İncelenmesi: Hükümlüye verilen ceza ve diğer hükümlerin belirlenmesi.
Hükümlünün Kişisel Durumunun Değerlendirilmesi: Hükümlünün dosyasındaki tüm bilgilerin toplanması ve değerlendirilmesi.
Mevzuatın İncelenmesi: İnfaz hesaplamasında uygulanacak olan yasal düzenlemelerin belirlenmesi.
Hesaplamanın Yapılması: Tüm bu verilerin ışığında, hükümlünün cezaevinde ne kadar süre geçireceğinin hesaplanması.
Yatar-İnfaz Hesaplama Nedir?
Yatar-infaz hesaplama, basitçe bir kişinin hapis cezasına çarptırıldığı durumda, cezaevinde gerçekte ne kadar süre geçireceğini belirlemek için yapılan hesaplamadır. Yani, bir kişiye verilen cezanın tamamını yatırmadan cezaevinden çıkabilme ihtimali olup olmadığını ve eğer varsa hangi şartlarda çıkabileceğini gösteren bir hesaplamadır.
Neden Yatar-İnfaz Hesaplaması Yapılır?
Yatar infaz hesaplama hükümlünün aldığı ceza, cezanın türü, ceza miktarı, kişinin yaşı, suç tarihi ve cezanın kesinleştiği tarih baz alınarak hesaplanır. İnfaz yatar hesaplama kişinin ne zaman tahliye olacağı noktasında yol göstermektedir.
- Hükümlünün Hakları: Hükümlünün cezaevinde ne kadar süre geçireceğini bilmesi, onun haklarını kullanabilmesi ve geleceğine dair planlar yapabilmesi açısından önemlidir.
- Ceza İnfaz Sisteminin Verimliliği: Bu hesaplama, ceza infaz sisteminin daha verimli çalışmasını sağlar.
Yatar-İnfaz Hesaplamasında Nelere Dikkat Edilir?
Yatar infaz hesaplamasında aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir.
- Verilen Ceza: Hükümlüye verilen ceza miktarı.
- Suçun Cinsi: İşlenen suçun türü ve ağırlığı.
- Hükümlünün Kişisel Durumu: Hükümlünün yaşı, sağlık durumu, geçmişi gibi kişisel özellikleri.
- Ceza İnfaz Kurumundaki Davranış: Hükümlünün cezaevindeki davranışları, katıldığı programlar ve aldığı indirimler.
- Mevzuattaki Değişiklikler: İnfaz hesaplamasında, ilgili mevzuattaki son değişiklikler de dikkate alınır.
Hangi İndirimler Uygulanabilir?
Yatar infaz hesaplamasında çeşitli indirimler uygulanmaktadır. Hükümlünün kişisel durumu, yaşı, davranış biçimi, ıslah olma durumu dahi indirim sebebi sayılabilmektedir. Öte yandan iyi hal indirimi, eğitim indirimi gibi indirimler de uygulanabilir.
Yatar-İnfaz Hesaplaması Nasıl Yapılır?
Bu hesaplama oldukça teknik bir işlem olup hesaplama parametrelerine göre değişkenlik göstermektedir. Öte yandan yatar infaz hesabı her suç türü, yaş, cinsiyet ve suçun işlendiği veya cezanın kesinleştiği tarihe göre farklı olacaktır. Bu sebeple sitemizde yer alan yatar-infaz hesaplama bölümündeki hesaplama motorundan yatar infaz hesabı yapabilirsiniz.
5 yıl ceza alan hükümlü eğer tekerrür hükümlerine tabi değilse suç işlediğinde yaşı 18’in üzerinde ise sanığa verilen cezadan koşullu salıverilme süresi çıkarıldığında yatarı 2 yıl 6 ay hapis cezası olduğundan sonuç ceza 1 yıldan fazla olduğundan 5275 sayılı kanun gereği sanık doğrudan denetimli serbestlik hükümlerinden faydalanamayacaktır. Denetimli serbestlik süresi 1 yıl olacağından infaz süresi 1 yıl 6 ay olacak olup kapalı ceza infaz kurumunda 1 ay kalan 1 yıl 5 ayı ise açık ceza infaz kurumunda geçirecektir.
3 yıl 4 ay ceza alan hükümlü eğer tekerrür hükümlerine tabi değilse suç işlediğinde yaşı 18’in üzerinde ise sanığa verilen cezadan koşullu salıverilme süresi çıkarıldığında yatarı 1 yıl 8 ay 2 gün hapis cezası olduğundan sonuç ceza 1 yıldan fazla olduğundan 5275 sayılı kanun gereği sanık doğrudan denetimli serbestlik hükümlerinden faydalanamayacaktır. Denetimli serbestlik süresi 1 yıl olacağından infaz süresi 8 ay 2 gün olacak olup kapalı ceza infaz kurumunda 1 ay kaldıktan sonra açık ceza infaz kurumuna alınacaktır.
12 yıl ceza alan hükümlü eğer tekerrür hükümlerine tabi değilse suç işlediğinde yaşı 18’in üzerinde ise sanığa verilen cezadan koşullu salıverilme süresi çıkarıldığında yatarı 6 yıl hapis cezası olacaktır. Sonuç ceza 1 yıldan fazla olduğundan 5275 sayılı kanun gereği sanık doğrudan denetimli serbestlik hükümlerinden faydalanamayacaktır. Denetimli serbestlik süresi 1 yıl olacağından infaz süresi/yatarı 5 yıl olacaktır. 1 yıl 2 aylık süresini kapalı ceza infaz kurumunda geçirdikten sonra 3 yıl 10 aylık süreyi açık ceza infaz kurumunda geçirdikten sonra salıverilecektir.
3 yıl ceza alan hükümlü eğer tekerrür hükümlerine tabi değilse suç işlediğinde yaşı 18’in üzerinde ise sanığa verilen cezadan koşullu salıverilme süresi çıkarıldığında yatarı 12 yıl 6 ay hapis cezası olacaktır. Sonuç ceza 1 yıldan fazla olduğundan 5275 sayılı kanun gereği sanık doğrudan denetimli serbestlik hükümlerinden faydalanamayacaktır. Denetimli serbestlik süresi 1 yıl olacağından infaz süresi/yatarı 11 yıl 6 ay olacaktır. 8 yıl kapalı ceza infaz kurumunda geçirdikten sonra 3 yıl 6 aylık süreyi açık ceza infaz kurumunda geçirdikten sonra salıverilecektir.
25 yıl ceza alan hükümlü eğer tekerrür hükümlerine tabi değilse suç işlediğinde yaşı 18’in üzerinde ise sanığa verilen cezadan koşullu salıverilme süresi çıkarıldığında yatarı 12 yıl 6 ay hapis cezası olacaktır. Sonuç ceza 1 yıldan fazla olduğundan 5275 sayılı kanun gereği sanık doğrudan denetimli serbestlik hükümlerinden faydalanamayacaktır. Denetimli serbestlik süresi 1 yıl olacağından infaz süresi/yatarı 11 yıl 6 ay olacaktır. 8 yıl kapalı ceza infaz kurumunda geçirdikten sonra 3 yıl 6 aylık süreyi açık ceza infaz kurumunda geçirdikten sonra salıverilecektir.
Uyuşturucu ticareti suçundan 4 yıl ceza alan hükümlü eğer tekerrür hükümlerine tabi değilse suç işlediğinde yaşı 18’in üzerinde ise sanığa verilen cezadan koşullu salıverilme süresi çıkarıldığında yatarı 2 yıl 8 ay 3 gün hapis cezası olacaktır. Sonuç ceza 1 yıldan fazla olduğundan 5275 sayılı kanun gereği sanık doğrudan denetimli serbestlik hükümlerinden faydalanamayacaktır. 1 yıl 8 ay 3 ceza infaz kurumunda geçirdikten sonra ceza infaz kurumunda geçirdikten sonra salıverilecektir. Bu suç için hükümlü 1 ay kapalı ceza infaz kurumunda cezasını çektikten sonra açık ceza infaz kurumuna alınacaktır.
Hırsızlık suçunun yatarı adi suçlardan farksız olmadığından 5 yıl ceza alan hükümlü eğer tekerrür hükümlerine tabi değilse suç işlediğinde yaşı 18’in üzerinde ise sanığa verilen cezadan koşullu salıverilme süresi çıkarıldığında yatarı 2 yıl 6 ay hapis cezası olduğundan sonuç ceza 1 yıldan fazla olduğundan 5275 sayılı kanun gereği sanık doğrudan denetimli serbestlik hükümlerinden faydalanamayacaktır. Denetimli serbestlik süresi 1 yıl olacağından infaz süresi 1 yıl 6 ay olacak olup kapalı ceza infaz kurumunda 1 ay kalan 1 yıl 5 ayı ise açık ceza infaz kurumunda geçirecektir.
Ancak Hırsızlık suçu katalog suçlardan olduğundan şikayetçinin zararının giderilmemesi durumunda tutuklu kalınacağından tutukluluk sürelerinde geçen zamanlar infaz sürelerinden mahsup edilmek suretiyle ayrı bir hesaplamaya tabi olacaktır.
Türkiye’de ceza infazı, Ceza Muhakemesi Kanunu ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde belirli kurallara göre hesaplanır. İnfaz süresi, hükümlünün cezasının türüne, süresine, işlediği suçun niteliğine, iyi hal indirimleri, tutuklulukta geçen süre gibi çeşitli faktörlere göre değişiklik gösterir.
2/3 Oranı: Genel olarak, hükümlüler cezalarının 2/3’ünü çektikten sonra şartlı tahliyeye hak kazanırlar. Yani, 10 yıl hapis cezası alan bir kişi, iyi hal indirimleri ve diğer faktörler göz önüne alındığında yaklaşık 6 yıl 8 ay cezaevinde kalabilir.
İyi Hal İndirimi: Hükümlünün cezaevindeki davranışı, çalışmaları, eğitim alması gibi faktörler göz önüne alınarak iyi hal indirimi uygulanabilir. Bu indirim, ceza süresini kısaltıcı bir etkiye sahiptir.
Tutuklulukta Geçen Süre: Tutuklu olarak geçirdiği süre, hükümlünün cezasından düşülür.
Denetimli Serbestlik: Belirli şartlar altında, hükümlüler cezalarının bir kısmını cezaevi dışında geçirebilirler.
İnfaz hesaplamasını etkileyen birtakım faktörler bulunmaktadır. Bunlar cezanın türüne göre şüpheli kişi yapılan yargılama sonunda hapis cezası alabileceği gibi para ceza da alabilir veya bu cezalar çeşitli kanuni imkanlar kullanılarak mahkeme tarafından değiştirilebilir. Bir diğer unsur ise işlenen suçun ağırlığına göre değişkenlik gösterir suçun nitelikli hallerinden birini işleyen hükümlü ile temel halinden ceza alan kişinin yatarı aynı şekilde olmamaktadır.
İnfaz hesaplaması son yıllarda çıkan yeni düzenlemeler ile oldukça karmaşık bir hal almıştır. Temel anlamda bu hususta bilgi vermek gerekir ise;
İnfaz hesaplamasında öncelikle kesinleşen cezanın belirlenmesi gerekmektedir. Daha sonra iyi hal indiriminin bulunup bulunmadığı tutuklulukta geçen sürelerin düşülmesi, denetimli serbestlik hükümlerine uygun olup olmadığı değerlendirme kapsamına alınıp bu durum hesaplanacaktır.
30.03.2020 tarihinden önce işlenen suçlar bakımından 5 yılın infazında hükümlü herhangi bir şekilde infaz edilmeden doğrudan tahliye edilecektir. Ancak bu tarihten sonra 5 yılın infazı şu şekilde hesaplanır 2 yıl 6 ay yatar süresi çıkmakta bunun 1 yılı denetimli serbestlikten yararlandırılacağından yatar süresi 1 yıl 6 ay olacaktır.
Mahkumun tahliye olduğunu nasıl öğrenebilirim?
Genel olarak basit bir suçtan ceza alan kişi HAGB almamış ise 1 yıl 8 aylık cezanın koşullu salıverilmeye ilişkin uygulaması 10 ay olup denetimli serbestlik süresi 12 ay olup koşullu salıverilme 10 ay olduğundan yatarı yoktur.
2 yıl veya daha az süreli hapis cezalarının yatarı bulunmamaktadır. Genel uygulama şekli bu olmakla beraber cezaya esas başkaca uygulanacak hükümlerin olmadığı varsayıldığında 2 yılın altında alınan cezaların herhangi birinin yatarı yoktur.
- yargı paketi yasalaşmasına rağmen herhangi bir ceza indirimi infaz indirimi gibi bir durum söz konusu değildir. Bazı suçlar bakımından çeşitli düzenlemeler yapılmış olsa da ceza indirimi gibi daha önce çıkarılan yargı paketlerine benzer net ceza indirimlerinin olduğu bir yargı paketi değildir.
Cezaevine girdi çıktı süresi genelde 2 ila 15 gün arasındadır. Birtakım prosedürlerin tamamlanması kimi zaman kısa sürerken kimi zaman 15 güne kadar uzamaktadır.
Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’nun 108. Maddesi gereği; birinci kez tekerrür olunması durumunda verilen cezanın iki bölü üçü infaz edilip hükümlünün açık cezaevinden yararlanma hakkı varken ikinci kez mükerrirlik halinde ise cezanın tamamı kapalı ceza infaz kurumunda infaz edilecektir. Ayrıca hükümlü hakkında mezkûr kanun maddesi uyarınca denetimli serbestlik tedbirine de başvurulur. İkinci kez mükerrir olması halinde sanık hakkında denetimli serbestlik uygulanıp ikinci kez mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilmesine karar verilir.
Mahkumiyet kararı, olağan kanun yollarının tükenmesiyle kesinleşir. Kesinleşen karar, infaz edilmek üzere mahkeme tarafından infaz savcılığına gönderilir. İnfaz savcılığı, kesinleşen kararın içeriğine hükmü infaz edecektir. Bu anlamda net bir süre bulunmamaktadır. Kararın iç işleyişteki işlemlerinin tamamlanmasıyla hüküm infaz edilmeye başlayacaktır.
Ceza miktarı, kasten işlenmiş suçlarda 3 yıl, taksirli işlenmiş suçlarda ise 5 yıl ve üzerinde olduğunda, ayrıca mükerrer bir durum söz konusuysa kişi kapalı cezaevine girmek zorunda kalır. Bu durumdaki kişinin cezaevine girip kısa sürede tahliye olması mümkündür. Diğer daha basit ve mükerrirlik durumların söz konusu olmadığı cezalarda ise kişi cezanın yarısı için koşullu salıverilme ve denetimli serbetlik süresi 1 yılı düştüğümüzde 1 yıl şeklinde yatarı çıkmaktadır. Suçun tipine ve işleniş şekline mahkumun durumuna göre değişkenlik gösterir.
Koşullu salıverilmesine 1 yıl kalan hükümlüler denetimli serbestlikten faydalanabilirler. Koşullu salıverilme süresi, her bir suç için ayrı ayrı belirlenmektedir. Örneğin insan öldürme suçundan 24 yıl hapis cezası alan hükümlünün şartlı salıverilmesi için cezaevinde 16 yıl kalması gerekir. Denetimli serbestlik başlangıcında ise hükümlü 15 yılda, yani 1 yıl erken tahliye edilmiş olacaktır.
Tekerrür, daha önceden işlenmiş olan suçtan dolayı hakkında kesin hüküm olan mahkum olmuş kimsenin , bu mahkumiyet kesinleştikten sonra kanunda bulunan öngörülen süreler geçmeden yeni bir suç işlenmesi halidir. Burada ikinci kez suç işleyen şahsa mükerrir denilmektedir.
Dolandırıcılık Suçu, Hırsızlık Suçu, Suç Eşyasının Satın Alınması veya Kabul Edilmesi Suçu, Mala Zarar Verme Suçu, Güveni Kötüye Kullanma Suçu, Bedelsiz Senedi Kullanma Suçu, Kasten Adam Yaralama Suçu, Taksirle Adam Yaralama Suçu.Tehdit Suçu Cebir Suçu, Şantaj Suçu, Konut Dokunulmazlığını İhlal Suçu, Kişilerin Huzur ve Sükununu Bozma Suçu, Kişiyi Hürriyetinden Yoksun Bırakma Suçu, Hakaret Suçu, Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu, Kişisel verilerin kaydedilmesi suçu, Haberleşmenin Gizliliğini İhlal suçu, Kişisel verileri ele geçirme, yayma veya başkasına verme suçu,Çevrenin Kasten veya Taksirle Kirletilmesi Suçu, İmar Kirliliği Suçu, Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu,Özel Belgede Sahtecilik Suçu, Mühür Bozma (Fekki) Suçu gibi suçların işlenmesi halinde mahkemelerce adli para cezasına hükmolunabilir.
4/4 ceza, mahkun edilen hapis cezalarının ikinci kez mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilmesine denilmektedir. Bu durumda olan mahkum cezasının tamamını cezaevinde geçirecektir.
6 ay hapis cezasının kendine özgü durumlar saklı kalmak kaydı ile herhangi bir yatarı yoktur.
2 yıl 1 aylık cezanın herhangi bir yatarı yoktur. 6 yılın altında ceza alınan suçun tarihi 30.03.2020 ise herhangi bir yatar çıkmayacaktır. Ancak bazı durumlarda 2/3 esası ile koşullu salıverilme süresi 18 ay 22 gün denetimli ile 6 ay 22 gün süre yatar olabilecektir.
Suçun tarihi ve kişinin adli sicili bu anlamda önemli olmakla beraber suçun işleniş tarihi 30.03.2020’ den önce ise yatarı yoktur. Eğer bu tarihten daha sonra suç işleyip kesinleşmiş cezası 3 yıl ise 2 yıl cezaevinde kalıp 1 yıl denetim altına alınıp cezaevinden çıkabilir.
Yatar hesaplaması yapmak için belirli şartlar ve bilgiler dahilinde yapılmaktadır. Bazı basit suçlarda infaz hesabında cezanın yarısı,üçte ikisi veya üç bölü dördü şeklinde infaz ettirilip denetime alınmakta olduğundan basit bir suçta 1 yıl 8 ay hapis cezası alınması durumunda 20 ay yarısı 10 ay 1 yıldan kısa olduğundan doğrudan tahliye edilecektir yani yatarı yoktur.