- Minval Hukuk
- HMK Maddeleri
- 27 Ağustos 2024
Hmk 3. Madde
Ölüm veya Vücut Bütünlüğünün Yitirilmesinden Doğan Zararların Tazmini Davalarında Görev
HMK MADDE 3 – (İptal: Anayasa Mahkemesi’nin 16/2/2012 tarihli ve E.: 2011/35, K.: 2012/23 sayılı Kararı ile. )
Table of Contents
İptal Edilmiş Bir Düzenleme
Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 3. maddesi, geçmişte asliye hukuk mahkemelerinin görev alanını belirleyen bir düzenleme içermekteydi. Ancak, Anayasa Mahkemesi’nin 16 Şubat 2012 tarihli kararıyla bu madde tamamen iptal edilmiştir. Bu nedenle, güncel haliyle HMK’da 3. madde bulunmamaktadır.
İptal Edilen Düzenlemenin İçeriği
İptal edilen madde, kısaca, idari eylem ve işlemler sonucu meydana gelen vücut bütünlüğünün zarar görmesi veya ölüm gibi durumlarda doğan tazminat davalarının asliye hukuk mahkemelerinde görüleceğini öngörüyordu. Ancak, Anayasa Mahkemesi bu düzenlemenin, idari yargının görev alanına giren bir konuyu adli yargıya havale etmesi nedeniyle Anayasaya aykırı olduğuna karar vermiştir.
İptal Kararının Sonuçları
Görev Alanındaki Değişiklik: İptal kararıyla birlikte, idari eylem ve işlemler sonucu oluşan zararların tazminine ilişkin davalar yeniden idari yargıda görülmeye başlanmıştır.
Yargılama Sürecindeki Değişim: Bu tür davaların hangi mahkemede görüleceği konusunda ortaya çıkan belirsizlik, bir süreliğine yargılama süreçlerinde karmaşaya neden olmuştur. Ancak, yargıtay kararları ve doktrin yazılarıyla bu konuda netlik kazanmıştır.
Hmk Madde 3 İptal Gerekçesi
Anayasa Mahkemesi, kararında şu gerekçelere yer vermiştir:
- İdari Yargının Görevi: İdari eylem ve işlemlerle ilgili uyuşmazlıkların çözümü, esas itibarıyla idari yargının görevidir.
- Anayasa’nın 125. Maddesi: Anayasanın 125. maddesi, idari yargının görev alanını belirler ve bu alana giren işlerin adli yargıya bırakılamayacağını hükmeder.
HMK’nın 3. maddesinin iptali, hukuk sistemimizde önemli bir değişiklik olarak değerlendirilir. Bu karar, yargı sistemindeki iş bölümünün daha doğru bir şekilde yapılmasına ve idari yargının görev alanının korunmasına katkı sağlamıştır.
Sonuç olarak günümüzde HMK’da 3. madde bulunmamaktadır. Geçmişte bu madde, idari eylem ve işlemler sonucu oluşan zararların tazminine ilişkin davaların asliye hukuk mahkemelerinde görüleceğini öngörüyordu. Ancak, Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararıyla birlikte bu düzenleme ortadan kalkmış ve bu tür davalar yeniden idari yargıda görülmeye başlanmıştır.