Türkiye’de trafik güvenliğini sağlamaya yönelik denetimler her yıl daha da sıkılaştırılırken, özellikle büyükşehirlerde en tehlikeli ihlallerden biri olarak kabul edilen makas atma davranışına ilişkin cezalar diğer trafik cezalarında olduğu gibi 2025 yılıyla birlikte önemli ölçüde artırıldı. Şeritler arasında kontrolsüz biçimde manevra yaparak hem kendi güvenliğini hem de diğer sürücüleri tehlikeye atan bu eylem, artık çok daha yüksek para cezaları ve ceza puanları ile karşılık buluyor. Emniyet Genel Müdürlüğü’nün yeni dönem trafik politikaları kapsamında makas atma ihlallerinin tespiti için MOBESE, EDS, PTS ve mobil denetim ekipleri yaygın olarak kullanılmaya başlanırken, hem sürücülere hem de araç plakalarına yönelik yaptırımlar daha caydırıcı bir form kazanmış durumda.
2025 yılına ilişkin güncellenen ceza tarifesi, makas atma eylemini “trafik güvenliğini doğrudan tehlikeye atan ağır bir ihlal” olarak tanımlayarak 46.393 TL idari para cezası ve 20 ceza puanı yaptırımını beraberinde getiriyor. Yetkililer, özellikle İstanbul, Ankara ve Bursa gibi yoğun trafik akışına sahip metropollerde makas atma kaynaklı kazaların ciddi kayıplara yol açtığını belirterek, yeni ceza düzenlemelerinin bu davranışın önlenmesinde kritik bir rol üstleneceğini vurguluyor. Bunun yanında, sürücülere kesilen cezalara karşı itiraz süreçleri, plakaya yazılan cezaların sorumluluğu ve ceza puanının sürücü belgesi üzerindeki olası etkileri de 2025 yılı trafik mevzuatında önemli başlıklar arasında yer alıyor.
Makas Atma Nedir?
Makas atma terimi, karayolu trafiğinde bir aracın, kontrolsüz, art arda ve tehlikeli manevralarla birden fazla şerit değiştirerek diğer taşıtların önüne geçme eylemini ifade eden ağır bir trafik ihlalidir. Bu davranışta sürücü, ani hız ve yön değişimleri yaparak yol hakkını zorlama ve trafik akışını manipüle etme girişiminde bulunur.
Bu tür bir sürüş biçiminin yol açtığı temel sonuç, trafik güvenliğinin hayati derecede tehlikeye atılmasıdır. Makas atma eylemi; öndeki araçları zorunlu ve ani frenlemeye sevk ederek zincirleme kaza riskini doğurur, diğer şeritlerde seyreden sürücülerin öngörülebilirliğini ortadan kaldırır ve şaşkınlığa yol açar. Özellikle sıkışık veya çok şeritli karayollarında, araçların denetimsiz bir biçimde birbirinin arasından geçmesi, yayalar ve tüm trafik kullanıcıları için ciddi bir güvenlik tehdidi oluşturur.
Dolayısıyla makas atma, düzenli seyir ve trafik intizamını bozan, kaza riskini ise orantısız şekilde artıran tehlikeli bir sollama ve şerit değiştirme formudur. Bu davranış, yalnızca bir sürüş kusuru değil, aynı zamanda Karayolları Trafik Kanunu kapsamında kesinlikle yasaklanmış bir ihlal türüdür. Makas atma, hem trafik düzenini temelden sarsan hem de can ve mal güvenliğini ciddi biçimde riske atan ağır bir disiplin ihlalidir ve ilgili mevzuat çerçevesinde idari yaptırımlara tabidir.
Trafikte Makas Atma Suçu Nedir? (Hangi Madde?)
Makas atma eylemi, 2918 sayılı KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU’NUN 46. maddesinde düzenlenen trafik kuralları kapsamına girer. Kanunun 46/2-g bendine göre; “Aksine bir işaret bulunmadıkça sürücülerin trafiği aksatacak veya tehlikeye sokacak şekilde ardı ardına birden fazla şerit değiştirmeleri” açıkça yasaklanmıştır. İşte bu hüküm, günlük dilde ‘makas atma’ olarak bilinen tehlikeli şerit değiştirme davranışını tanımlar. Yani trafikte makas atma suçu, Karayolları Trafik Kanunu’nun 46/2-g maddesi kapsamındadır.
Bu madde gereğince makas atma yapan sürücülere idari para cezası kesilir ve ceza puanı verilir. Araştırma ve basın duyuruları da bu durumu doğrulamaktadır. Örneğin Anadolu Ajansı’nın verilerine göre İstanbul’da 2021 yılında 19.946 sürücüye, makas atma (46/2-g) ihlali nedeniyle toplam 26,7 milyon TL ceza uygulanmıştır. Bu raporlar, Kanun’da belirtilen 46/2-g bendinin pratikte makas atma davranışı için uygulandığını göstermektedir.
Özetle, trafikte makas atma suçu, Karayolları Trafik Kanunu 46/2-g maddesiyle tanımlanan bir kural ihlalidir. Bu maddeye aykırı davranan sürücülerin ağır para cezası ve ceza puanı ile cezalandırılması öngörülmüştür.
Makas Atma Cezası Ne Kadar? 2025
Makas atma fiili, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 46/2-g maddesi uyarınca ağır bir idari yaptırıma tabi tutulmuştur. 2025 yılı için belirlenen idari para cezası 46.393 TL olup bu tutar geçmiş yıllarla karşılaştırıldığında kayda değer bir artışın yansımasıdır. Nitekim Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 2022 yılı ceza tarifesinde makas atma ihlali için öngörülen yaptırım 32.233 TL iken, erken ödeme indirimi kapsamında bu miktar indirimli uygulanmaktaydı. Ancak 2025 YILI İTİBARIYLA yürürlüğe giren yeniden değerleme oranları doğrultusunda, söz konusu ceza 46.393 TL SEVİYESİNE ÇIKARILMIŞ ve böylece ihlalin caydırıcılığını artırmayı hedefleyen ciddi bir güncelleme yapılmıştır.
Bu düzenlemenin temel amacı, yüksek hız, ani manevra ve kontrolsüz şerit değiştirme gibi unsurlarla birleştiğinde trafik güvenliği üzerinde ağır riskler oluşturan makas atma davranışını sınırlandırmak ve kamu güvenliğini korumaktır. Para cezasına ek olarak sürücüye 20 CEZA PUANI verilmesi, ihlalin trafik disiplinine aykırılığı ve tehlike potansiyeli göz önünde bulundurularak Ceza Puanı Sistemi çerçevesinde öngörülmüştür. Ayrıca, tüm idari para cezalarında olduğu gibi, tebligat tarihinden itibaren 15 gün içerisinde ödeme yapılması hâlinde %25 ORANINDA ERKEN ÖDEME İNDİRİMİ uygulanmakta; bu indirim hukuki düzenin hızlı tahsilatı teşvik eden mekanizması niteliği taşımaktadır.
Sonuç olarak, 2025 yılı ceza tarifesi, makas atma eyleminin trafik düzeni ve güvenliği açısından taşıdığı ciddi tehdidi dikkate alarak önemli ölçüde güncellenmiş; cezanın hem miktarı hem de yaptırımsal ağırlığı bu trafik ihlalinin artık daha hassas bir hukuki değerlendirmeye tabi tutulduğunu ortaya koymuştur. Bu çerçevede makas atma, yalnızca basit bir kural ihlali değil, trafik güvenliğini tehlikeye düşüren nitelikte ciddi bir idari suç olarak ele alınmaktadır.
Makas Atma Cezasından Ehliyete El Konulur Mu?
Makas atma eylemi, Karayolları Trafik Kanunu kapsamında bir trafik güvenliği ihlali olarak düzenlenmiş olup bu davranışın yaptırımı esasen idari para cezası ve ceza puanından ibarettir. Mevcut mevzuat çerçevesinde, yalnızca 46/2-g maddesinin ihlali nedeniyle bir sürücünün sürücü belgesine doğrudan el konulması mümkün değildir. Kanun koyucu, bu ihlali araç trafikten men edilmesini ya da sürücü belgesinin geçici veya kalıcı olarak geri alınmasını gerektiren ağır yaptırımlar arasında saymamış; yaptırımı yalnızca idari para cezası ile sınırlı tutmuştur. Bu doğrultuda, makas atma fiilinin tek başına işlenmesi hâlinde EHLİYETE EL KOYMA VEYA SÜRÜCÜ BELGESİ İPTALİ söz konusu değildir.
Bununla birlikte, Türkiye’de uygulanan Ceza Puanı Sistemi, sürücülerin çeşitli ihlaller sonucunda aldıkları ceza puanlarının birikmesi hâlinde ek yaptırımlar öngörmektedir. Aynı sürücünün bir yıl içinde toplam 100 ceza puanını aşması, sürücü belgesinin ilk aşamada iki ay süreyle geri alınması sonucunu doğurur. İhlalin tekrarı hâlinde bu süre dört aya çıkmakta; üçüncü tekrar durumunda ise sürücü belgesi tamamen iptal edilmektedir. Dolayısıyla makas atma nedeniyle verilen 20 ceza puanı, sürücünün başka ihlallerle birlikte toplam puanı aşması durumunda dolaylı olarak ehliyetine el konulmasına yol açabilir; ancak makas atma cezasının tek başına bu sonucu doğurmadığı açıktır.
Ayrıca, makas atma fiili sebebiyle araç trafikten men edilmemekte, araca bağlama, çekme veya men gibi idari yaptırımlar uygulanmamaktadır. Her ne kadar kamuoyunda bazı yeni tekliflerin gündeme geldiği, makas atan araçların trafikten men edilmesine yönelik düzenlemelerin tartışıldığı bilinse de, yürürlükteki mevzuata göre makas atmanın yaptırımı yalnızca idari nitelikte para cezası ve ceza puanı ile sınırlıdır. Bu nedenle mevcut hukuk düzeni çerçevesinde makas atma eylemi, doğrudan ehliyet kaybı sonucuna bağlanmış ağır bir ihlal değil; ancak yüksek risk taşıması sebebiyle ciddi para cezası ve puan yaptırımı ile desteklenmiş bir trafik suçu niteliğindedir.
Makas Atma Cezası Plakaya Yazılır Mı?
Trafik cezalarının uygulanmasında temel usul, ihlali gerçekleştiren sürücünün tespit edilmesi durumunda cezanın doğrudan sürücüye kesilmesi; şayet sürücünün kimliği belirlenemiyorsa yaptırımın araç plakası üzerinden uygulanmasıdır.
Makas atma eylemi (KTK 46/2-g) dâhil olmak üzere, elektronik denetleme sistemleri (MOBESE, hız ve emniyet şeridi kameraları) vasıtasıyla kaydedilen tüm trafik ihlallerinde, ceza doğrudan aracın plakasına tescil edilebilir. Bu, özellikle trafik polisinin uzaktan denetleme sistemleriyle veya kamera kayıtlarıyla bir ihlali belgelediği durumlarda geçerli bir yöntemdir.
Bir trafik kamerası tarafından makas atma eylemi tespit edildiği takdirde, düzenlenen idari para cezası, aracın tescilli olduğu PLAKA SAHİBİNE TEBLİĞ EDİLİR. Plakaya uygulanan bu ceza bildirimi, araç sahibinin kayıtlı adresine veya e-Devlet kapısı üzerinden elektronik ortamda gerçekleştirilir. Araç plakası üzerinden kesilen bu idari para cezasının ödeme sorumluluğu, ilgili araç sahibine aittir.
Özetle, “plakaya ceza yazılması” imkânı, sürücünün fiili olarak durdurulup tespit edilemediği veya elektronik sistemlerle ihlalin kesin olarak belgelendiği anlarda devreye girmektedir. Makas atma fiilinin kanıtlanması durumunda da aynı usul izlenerek trafik cezası araç plakasına yansıtılabilmektedir.
Makas Atma Cezasına Nasıl İtiraz Edilir?
Makas atma cezasına karşı itiraz hakkı, tüm idari para cezalarında olduğu gibi hukuken güvence altına alınmıştır. Bu doğrultuda, söz konusu cezanın hukuka aykırı olduğunu düşünen sürücüler, cezanın kendilerine TEBLİĞ EDİLDİĞİ TARİHTEN İTİBAREN 15 GÜN İÇİNDE yetkili SULH CEZA HÂKİMLİĞİ’NE başvurarak itiraz edebilirler. Bu süre içerisinde başvuru yapılmaması hâlinde itiraz hakkı düşer ve ceza kesinleşir; dolayısıyla süre, hak düşürücü nitelikte olup son derece önemlidir.
İtiraz sürecinin işleyişi belirli usul adımlarına dayanır. İlk olarak, sürücünün cezayı düzenleyen kolluk biriminin bulunduğu yer sulh ceza hâkimliğine hitaben itiraz dilekçesi sunması gerekir. Dilekçede, cezanın hukuka aykırı olduğu düşünülen yönler açık, gerekçeli ve mümkünse delillerle desteklenmiş biçimde açıklanmalıdır. Ardından, dilekçeye eklenmek üzere belirli belgeler hazırlanmalıdır. Bu kapsamda;
- Ceza tutanağının veya tebligatın bir örneği,
- Araç ruhsatı,
- Sürücü belgesi,
- Kimlik fotokopisi ve
- Ceza ödenmişse ödeme dekontu dosyaya eklenmelidir. Bu belgeler, mahkemenin itirazı değerlendirirken objektif inceleme yapabilmesi açısından büyük önem taşır.
Sulh Ceza Hâkimliği, yapılan başvuruyu çoğu durumda duruşma açmadan dosya üzerinden değerlendirir. Hakim, dilekçe ve sunulan delilleri inceledikten sonra, cezaya ilişkin hukuka uygunluk denetimi yapar. İnceleme sonucunda cezanın hukuka aykırı olduğu kanaatine varırsa cezanın iptaline, aksi durumda ise itirazın reddine karar verir. İtirazın reddedilmesi hâlinde ceza kesinleşir; ancak kararın sürücüye tebliğinden itibaren 7 gün içinde bir üst yargı merciine başvurarak kanun yoluna gidilmesi mümkündür.
Sonuç olarak, makas atma cezasına yönelik itiraz süreci, 2918 sayılı Kanun’un öngördüğü usul hükümleri çerçevesinde yürütülmekte olup sürücünün hem sürelere riayet etmesi hem de başvurusunu hukuki gerekçeler ve belgelerle desteklemesi önemlidir. Aksi hâlde ceza kesinleşir ve sürücü idari yaptırımı yerine getirmekle yükümlü olur. Bu nedenle, itiraz sürecinin dikkatli, düzenli ve kanuna uygun şekilde yürütülmesi gerekmektedir.
Minval Hukuk & Danışmanlık Bürosu Sigorta Hukuku(Trafik ve İş Kazaları), İş Hukuku, Kamulaştırma ve İstimlak, Tazminat Hukuku, Ölüm ve Yaralamalı Trafik Kazalarından Kaynaklanan Maddi ve Manevi Tazminat Davaları, Yangın Sigortaları, Dask Sigortası, İşveren Mali Sorumluluk Sigortaları, Araç Değer Kaybı ve Araç Hasar Bedeli Davaları ile Vatandaşlık Hukuku ve Nüfus Davaları, Göç Davaları, SGK’nın karşılamadığı akıllı ilaç bedellerinin ödenmesi ve ücretsiz temin edilmesi ile ilgili davalar üzerine yoğunlaşmış ve bu alanların her birinde yüzlerce danışanın haklarını ilgili kişi ve kurumlar nezdinde çözüme kavuşturmuştur. Minval Hukuk Bürosunun Kurucu ortaklarının çeşitli site ve dergilerde yayınladığı onlarca makalenin yanında basılan “Sigorta Hukuku ve Tahkim Uygulamaları” adlı bir kitabı da bulunmaktadır.
