- Minval Hukuk
- Dilekçelerimiz
- 2 Ocak 2025
Akıllı ilaçların kullanımı için ilgili kurumlara birtakım başvurularda bulunmak gerekmektedir. Bu makalemizde basitçe sürecin nasıl ilerletileceği ve ilaçların nasıl kullanılabileceğine ilişkin bilgiler vereceğiz.
Ülkemizde yurt dışından ilaç temini için genel yetkili kuruluş Türkiye Eczacılar Birliği Yurtdışı İlaç Temin birimidir. İlaçlar temin edilmesine rağmen hangi endikasyonda ne şekilde hangi dozda alınabileceğinin bilgisi ile ilacın ülkemizde ruhsatlandırılıp ruhsatlandırılmayacağına karar vermeye yetkili makam Sağlık bakanlığına bağlı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumudur. Dolayısı ile ülkemizde ruhsatlı olmayan veya ilgili endikasyonda kullandırılmayacak ilaç için endikasyon dışı ilaç başvuru yapılması gerekmektedir.
Bunun haricinde ilaçların bedelinin geri ödenip ödenmeyeceği veya ne miktarda ödeneceği konusunda komisyon kurup karar almaya yetkili makam ise Sosyal Güvenlik Kurumudur. Bu süreçlerde kurumlar arasında sorun yaşamamak için bir takım evraklar gerekmekte ve prosedür yürütülmesi gerekmektedir.
Kanser İlaçları Nasıl Kullanılır?
Kanser hastalarına öteden beri kemoterapi, radyoterapi gibi geleneksel tedavi yöntemleri önerilmekte iken artık piyasaya yeni sürülen alternatif tedavi yöntemi akıllı ilaçlar ile tedavi sağlanmak ve hastaların bir çoğu bu yolla şifa bulmaktadır. Ancak bu ilaçların tamamı yurtdışından temin edilmekte olup ilaçların fiyatları da oldukça yüksektir. Her ne kadar ülkemize ithaline izin verilmiş olsa da ülkemizde ruhsatlı kullanım seçenekleri çok kısıtlı olup ilaçların geri ödemesi yapılmamaktadır.
Dolayısı ile hastalar iyileşebilmek adına doktorlar tarafından önerilen bu ilaçları kendi birikimleri ile almak zorunda kalmaktadırlar. Ancak tedavilerin tamamı milyonlarca liraya mal olmakta ve bir çok hastada bu etkin tedavi seçeneğinden maliyetleri karşılayabilecek ekonomik güce sahip olunmadığından faydalanamamaktadır.
Yalnızca Sosyal Güvenlik Kurumu dava edilmek sureti ile ilaç bedelleri mahkeme kararına dayanılarak SGK tarafından karşılanabilmektedir.
Süreç doktor tarafından tedavinin önerilmesi ve Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumuna Endikasyon dışı ilaç başvurusunda bulunması ile başlamaktadır. Kurumun endikasyon dışı kullanımı izin verip vermemesi SGK tarafından ilacın karşılanması bakımından önem arz etmemektedir. En nihayetinde ilacın kullanılması zorunlu ise alınan bir idari karar ile kişilerin Anayasa ile güvence altına alınan yaşam hakları kısıtlanamayacağından davalar kabul edilmektedir.
İlaç kurumundan cevap gelmesinin ardından doktor ilacı reçete edecek ve ilaç kullanım raporu düzenleyecektir. Daha sonra toplanan evraklar ile birlikte Sosyal Güvenlik Kurumuna başvuruda bulunulacak ve kurumdan gelen cevabi yazıya karşı dava açılabilecektir.
Akıllı İlacı Devlet Karşılıyor Mu?
Akıllı ilacı devlet çoğunlukla karşılamamaktadır.
Ülkemizde ancak ruhsatlı ilaçların bedeli belirli durumlarda karşılanmakta olup bu durumlar yalnızca bir kaç endikasyon için geçerlidir.
Akıllı İlaç Bedeli Neden Karşılanmıyor?
Ülkemizde doktorlar tarafından hastalara ilaçlar belirli durumlarda belirli dozlar dahilinde önerilmekte ve reçete edilmektedir. Ancak bunlar sağlık bakanlığı tarafından belirli yönergeler dahilinde düzenlenmiş kılavuz bilgisine dayanmaktadır. Dolayısı ile kılavuzda mevcut bulunmayan ilaçlar doktor tarafından önerildiğinde endikasyon dışı ilaç başvurusu yapılması gerekmektedir. Yurtdışından temin edilen ilaçların kimisi ülkemizde ruhsatlandırılmışken büyük çoğunluğu da ruhsatlandırılmamıştır.
Akıllı ilaçların bedelleri yurtdışından ithal edildiğinden çok yüksektir. Dolayısı ile devlet de ihale açtığında düşük fiyat sunduğundan üretici ilaç firmaları ihalelere girmemekte veya fiyat teklif etmemektedir. İlaç bu yolla ülkemizde ruhsatlandırılamamaktadır. Ruhsatlı olmadıklarından ilaç bedellerinin karşılanması da zaten hiçbir şartla mümkün olmamaktadır. Ruhsatlı olan ilaçların ancak ilgili endikasyonda kullanılabileceğinden Sağlık Uygulama Tebliği gereği endikasyon dışında kalan kullanım durumları için başvuru yapılması da zorunludur.