- Minval Hukuk
- HMK Maddeleri
- 15 Eylül 2024
Hmk 94. Madde
Kesin Süre
MADDE 94- (1) Kanunun belirlediği süreler kesindir.
(2) (Değişik:22/7/2020-7251/6 md.) Hâkim, tayin ettiği sürenin kesin olduğuna karar verebilir. Bu takdirde hâkim, tayin ettiği kesin süreye konu olan işlemi hiçbir duraksamaya yer vermeyecek şekilde açıklar ve süreye uyulmamasının hukuki sonuçlarını açıkça tutanağa geçirerek ihtar eder. Kesin olduğu belirtilmeyen süreyi geçirmiş olan taraf yeniden süre isteyebilir; bu şekilde verilecek ikinci süre kesindir ve yeniden süre verilemez.
(3) Kesin süre içinde yapılması gereken işlemi, süresinde yapmayan tarafın, o işlemi yapma hakkı ortadan kalkar.
Table of Contents
Kesin Süre Nedir?
Hmk madde 94, yargılama süreçlerinde belirlenen sürelerin kesinlik kazanması ve tarafların bu süreleri ciddiye almalarını sağlamak amacıyla düzenlenmiştir. Bu madde, hâkimin belirlediği bir sürenin kesin olduğunu kararlaştırması halinde ortaya çıkan hukuki sonuçları düzenler.
Kesin Sürenin Özellikleri
Kessin sürenin özellikleri şu şekildedir. Buna göre;
- Hâkim Kararıyla Belirlenir: Kesin süre, hâkimin takdiriyle belirlenir. Hâkim, davanın özelliğine, tarafların durumuna ve diğer hususlara göre bir sürenin kesin olduğunu kararlaştırabilir.
- Değiştirilemez: Kesin süre bir kez belirlendikten sonra, hâkim tarafından uzatılamaz veya değiştirilemez.
- Netlik: Kesin süre, tarafların ne yapması gerektiğini ve bu işlemi ne zaman tamamlaması gerektiğini açıkça belirtir.
- Hukuki Sonuçlar: Kesin süre içinde yapılması gereken işlem yapılmadığı takdirde, kanunda belirtilen hukuki sonuçlar doğar. Bu sonuçlar, davanın reddi, delilin kabul edilmemesi gibi çeşitli şekillerde olabilir.
Hmk Madde 94'ün Amacı
Hmk Madde 94’ün amacını şu şekilde tasnif edebiliriz. Buna göre;
- Yargılamanın hızlandırılması: Kesin süreler, tarafları belirlenen süre içinde hareket etmeye teşvik ederek yargılamanın uzamasını önler.
- Hukuki güvenliğin sağlanması: Taraflar, kesin sürelerin belirlenmesiyle birlikte haklarını ve yükümlülüklerini daha net bir şekilde görürler.
- Adaletin gerçekleşmesi: Kesin süreler, tüm tarafların eşit şartlarda yargılanmasını sağlar.
Kesin Sürenin Hukuki Sonuçları
Kesin süre içinde yapılması gereken bir işlem yapılmadığı takdirde, kanunda belirtilen hukuki sonuçlar doğar. Bu sonuçlar, işlemin yapılması için verilen ikinci bir fırsatın verilmemesi, delilin kabul edilmemesi veya davanın reddi gibi çeşitli şekillerde olabilir.
Örnek olarak;
- Bilirkişi ücretinin yatırılması: Hâkim, bilirkişi ücretinin belirli bir tarihte yatırılmasının kesin olduğunu kararlaştırabilir. Bu süre içinde ücret yatırılmazsa, bilirkişi raporu alınmaz ve dava bu nedenle gecikebilir.
- Cevap verme süresi: Hâkim, davalıya verilen cevap verme süresini kesin süre olarak belirleyebilir. Bu süre içinde cevap verilmezse, davalı itiraz hakkını kaybedebilir.
Hmk madde 94, yargılama süreçlerinde belirlenen sürelerin kesinlik kazanması ve tarafların bu süreleri ciddiye almalarını sağlamak amacıyla önemli bir hükümdür. Kesin süreler, yargılamanın hızlandırılmasına, hukuki güvenliğin sağlanmasına ve adaletin gerçekleşmesine katkı sağlar.
Netice olarak; Hmk madde 94, hâkimin belirlediği bir sürenin kesin olduğunu kararlaştırması halinde ortaya çıkan hukuki sonuçları düzenler. Kesin süreler, değiştirilemez ve taraflar bu süreleri ciddiye almak zorundadır.