- Minval Hukuk
- HMK Maddeleri
- 28 Ağustos 2024
Hmk 12. Madde
Taşınmazın Aynından Doğan Davalarda Yetki
MADDE 12- (1) Taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davalar ile taşınmazın zilyetliğine yahut alıkoyma hakkına ilişkin davalarda, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir.
(2) İrtifak haklarına ilişkin davalar, üzerinde irtifak hakkı kurulan taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde açılır.
(3) Bu davalar, birden fazla taşınmaza ilişkinse, taşınmazlardan birinin bulunduğu yerde, diğerleri hakkında da açılabilir.
Table of Contents
Taşınmazın Aynından Doğan Davalarda Yetki
Hmk Madde 12, Türk Hukuk Sistemi’nde taşınmazlarla ilgili uyuşmazlıkların hangi mahkemede görüleceğini düzenleyen önemli bir hükümdür. Bu madde, taşınmazın aynına ilişkin her türlü davada, yetkinin tek bir mahkemede toplanmasını sağlayarak hukuki belirsizlikleri ortadan kaldırmayı amaçlar.
HMK Madde 12’ye göre, taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davalar ile taşınmazın zilyetliğine yahut alıkoyma hakkına ilişkin davalarda, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir.
Madde Metninin Önemi
Hmk madde 12 önemini şu şekilde tasnif edebiliriz.
- Tek Bir Yetkili Mahkeme: Aynı taşınmazla ilgili davaların farklı mahkemelerde görülmesini önler.
- Hukuki Belirsizliklerin Önlenmesi: Taşınmaz davalarında yetkinin nerede olacağı konusunda tartışmaları ortadan kaldırır.
- Hukuki Güvenlik: Taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinin yetkili olması, davaların daha hızlı ve etkin bir şekilde sonuçlanmasına yardımcı olur.
Hmk Madde 12 Kapsamındaki Davalar
Aşağıda sayılan davalar hmk 12. Madde kapsamında değerlendirilmektedir. Bunlar;
- Tapu iptali davaları: Tapunun yanlış kişi üzerine kayıtlı olması veya tapuda hata bulunması gibi durumlarda açılan davalar.
- Sınır tespiti davaları: Komşu araziler arasındaki sınırların belirlenmesi amacıyla açılan davalar.
- İnşaat izinsizliği davaları: İzinsiz yapılan inşaatların yıkılması veya durdurulması amacıyla açılan davalar.
- Zilyetlik davaları: Bir taşınmazın zilyedinin kim olduğu konusunda çıkan anlaşmazlıklarda açılan davalar.
- Aynî hakka ilişkin diğer davalar: İpotek, intifa hakkı gibi taşınmaz üzerindeki haklarla ilgili tüm davalar.
Örnek Olarak;
Ankara’da bulunan bir arazi üzerinde mülkiyet hakkı konusunda iki kişi arasında anlaşmazlık çıkmıştır. Bu durumda, dava Ankara mahkemelerinde görülecektir.
Madde Metninde Önemli Noktalar
- Taşınmazın Bulunduğu Yer: Taşınmazın bulunduğu yer, taşınmazın tamamının veya önemli bir kısmının bulunduğu yer olarak kabul edilir.
- Ayni Hak: Taşınmaz üzerindeki hakların tamamına veya bir kısmına, diğer kişilerin haklarına bakılmaksızın sahip olma hakkıdır.
- Zilyetlik: Bir taşınmazı fiilen elinde bulundurma durumudur.
Sonuç olarak,
HMK Madde 12, taşınmaz hukuku açısından önemli bir düzenleme olup, taşınmazlarla ilgili davaların tek bir merkezde toplanmasını sağlayarak hukuki belirsizlikleri ortadan kaldırmaktadır. Bu sayede, davaların daha hızlı ve etkin bir şekilde sonuçlanması sağlanır.