Hmk 21. Madde
Yargı yeri belirlenmesini gerektiren sebepler
MADDE 21- (1) Aşağıdaki hâllerde, davaya bakacak mahkemenin tayini için yargı yeri belirlenmesi yoluna başvurulur:
a) Davaya bakmakla görevli ve yetkili mahkemenin davaya bakmasına herhangi bir engel çıkarsa.
b) İki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesi konusunda bir tereddüt ortaya çıkarsa.
c) İki mahkeme de görevsizlik kararı verir ve bu kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleşirse.
ç) Kesin yetki hâllerinde, iki mahkeme de yetkisizlik kararı verir ve bu kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleşirse.
Table of Contents
Yargı Yeri Belirlenmesi
Hmk Madde 21, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda yer alan ve davaların hangi mahkemede görüleceğine dair belirsizliklerin olduğu durumlarda uygulanan bir hükümdür. Bu madde, özellikle görevli ve yetkili mahkemenin tespitinde sorun yaşandığı veya yargı çevrelerinin sınırları konusunda tereddütler olduğu durumlarda devreye girer.
Hmk Madde 21 Ne Anlama Gelir?
Basitçe ifade etmek gerekirse, bir davada hangi mahkemenin yetkili olduğuna dair bir anlaşmazlık veya belirsizlik olması halinde, bu madde uyarınca yargı yeri belirleme işlemi başlatılır. Bu durum, genellikle aşağıdaki gibi durumlarda ortaya çıkar:
- Görevli ve yetkili mahkemenin tespitinde zorluk yaşanması: Davanın konusuna göre hangi mahkemenin görevli ve yetkili olduğunun net olarak anlaşılamaması.
- Yargı çevrelerinin sınırları konusunda tereddüt: İki veya daha fazla mahkemenin yargı yetkisinin kesiştiği durumlarda, hangi mahkemenin davaya bakacağına karar verilememesi.
Hmk Madde 21'in Önemi
Hmk madde 21’in önemini şu şekilde sıralayabilirz;
- Hukuki belirsizliğin giderilmesi: Bu madde sayesinde, davaların hangi mahkemede görüleceğine dair hukuki belirsizlikler giderilir ve davaların sürüncemede kalması önlenir.
- Adaletin sağlanması: Davaların doğru mahkemede görülmesi, adaletin daha etkin bir şekilde sağlanması için önemlidir.
- Yargı sisteminin verimliliği: Yargı yeri belirleme işlemi sayesinde davalar, ilgili mevzuata uygun olarak yetkili mahkemelerde görülür ve yargı sistemi daha verimli çalışır.
Madde 21'in Kapsamı
Hmk Madde 21, yargı yeri belirleme işleminin nasıl yapılacağını ve bu süreçte hangi hususlara dikkat edileceğini düzenler. Maddeye göre, aşağıdaki durumlarda yargı yeri belirlenmesi yoluna başvurulur:
- Davaya bakmakla görevli ve yetkili mahkemenin davaya bakmasına herhangi bir engel çıkarsa: Örneğin, mahkemenin üyelerinde görevsizlik veya çekilme durumu söz konusu olabilir.
- İki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesi konusunda bir tereddüt ortaya çıkarsa: Davanın konusu itibarıyla iki veya daha fazla mahkemenin yetkili olabileceği durumlarda bu durum söz konusu olabilir.
Site içeriği ve site içerisinde paylaşılan makalelerin her hakkı Minval Hukuk & Danışmanlık Bürosuna aittir.