Hmk 42. Madde
Ret Talebinin İncelenmesi
MADDE 42- (1) Hâkimin reddi talebine ilişkin karar, dosya üzerinden inceleme yapılarak da verilebilir.
(2) (Ek:22/7/2020-7251/5 md.) Ret sebebi sabit olmasa bile, merci bunu muhtemel görürse, ret talebini kabul edebilir.
(3) (Ek:22/7/2020-7251/5 md.) Ret sebepleri hakkında yemin teklif olunamaz.
(4) Reddi istenen hâkim, ret hakkında merci tarafından karar verilinceye kadar o davaya bakamaz. Şu kadar ki, gecikmesinde sakınca bulunan iş ve davalar bunun dışındadır. Daha önce hakkındaki ret talebi mercice reddolunan hâkimin, aynı durum ve olaylara dayanarak yeniden reddedilmesi hâli, hâkimin davaya bakmasına engel oluşturmaz.
(5) Ret talebinin merci tarafından kabul edilmemesi hâlinde, reddi istenen hâkim davaya bakmaya devam eder.
(6) Ret talebinin, kötüniyetle yapıldığının anlaşılması ve esas yönünden kabul edilmemesi hâlinde, talepte bulunanların her biri hakkında beşyüz Türk Lirasından beşbin Türk Lirasına kadar disiplin para cezasına hükmolunur.
(7) Hâkim hakkında aynı davada aynı tarafça ileri sürülen ret talebinin reddi hâlinde verilecek disiplin para cezası, bir önceki disiplin para cezasının iki katından az olamaz.
(8) Disiplin para cezasının tahsili için, davaya bakan mahkeme, dosyanın geliş tarihinden başlayarak iki hafta içinde gereğini yapar.
Table of Contents
Ret Talebinin İncelenmesi Nedir?
Hmk madde 42, hakim reddi taleplerinin nasıl inceleneceğini ve bu inceleme sürecinde nelere dikkat edileceğini düzenleyen bir hükümdür. Bu madde, adil yargılamanın gerçekleşmesi ve tarafların güveninin sağlanması açısından büyük önem taşır.
Madde 42’ye Göre Ret Talebinin İncelenmesi Nasıl Yapılır?
Hmk madde 42’ye göre ret talebinin incelenmesi aşağıdaki şekilde yapılmaktadır. Buna göre;
- Dosya Üzerinden İnceleme: Maddeye göre, hakim reddi talebine ilişkin karar, dosya üzerindeki mevcut bilgi ve belgelere dayanarak da verilebilir. Bu durum, sözlü duruşma yapılmadan karar verilmesi anlamına gelir.
- Ret Sebebinin Muhtemel Görülmesi: Ret sebebi kesin olarak kanıtlanamasa bile, mahkeme, bu sebebin muhtemel olduğunu düşünürse ret talebini kabul edebilir. Yani, şüphe durumunda tarafın lehine karar verilmesi prensibi benimsenmiştir.
- Diğer Hükümler: Madde, ret talebinin incelenmesiyle ilgili diğer bazı hususları da düzenler. Örneğin, ret edilen hakimin davalı tarafça yapılan ret talebini reddetme yetkisi bulunmamaktadır.
Madde 42’nin Önemi
Hmk madde 42’nin önemini şu şekilde tasnif edebiliriz. Buna göre;
- Hızlı Karar: Dosya üzerinden inceleme yapılabilmesi sayesinde ret talebine ilişkin kararlar daha hızlı verilebilir.
- Şüphe Durumunda Tarafın Lehine Karar: Ret sebebi tam olarak kanıtlanamasa bile, tarafın şüphesi giderilmeye çalışılır.
- Adil Yargılanma: Tarafsız bir hakim tarafından yargılanma hakkı, bu madde sayesinde daha etkin bir şekilde korunur.
Site içeriği ve site içerisinde paylaşılan makalelerin her hakkı Minval Hukuk & Danışmanlık Bürosuna aittir.
