Hmk Madde 57 Dava Arkadaşlığı

Hmk 57. Madde

Dava Arkadaşlığı

İhtiyari Dava Arkadaşlığı

MADDE 57- (1) Birden çok kişi, aşağıdaki hâllerde birlikte dava açabilecekleri gibi aleyhlerine de birlikte dava açılabilir:

a) Davacılar veya davalılar arasında dava konusu olan hak veya borcun, elbirliği ile mülkiyet dışındaki bir sebeple ortak olması.

b) Ortak bir işlemle hepsinin yararına bir hak doğmuş olması veya kendilerinin bu şekilde yükümlülük altına girmeleri.

c) Davaların temelini oluşturan vakıaların ve hukuki sebeplerin aynı veya birbirine benzer olması.

İhtiyari Dava Arkadaşlığı Nedir?

Hmk madde 57, Türk hukukunda ihtiyari dava arkadaşlığı olarak bilinen bir durumu düzenlemektedir. Bu düzenleme, birden fazla kişinin ortak bir hukuki sebebe dayalı olarak birlikte dava açma veya aleyhlerine dava açılma hakkına sahip olduğu durumlarda uygulanır.

İhtiyari Dava Arkadaşlığının Temel Özellikleri

İhtiyari dava arkadaşlığının temel özelliklerini şu şekilde özetleyebiliriz.

İsteğe Bağlılık: İhtiyari dava arkadaşlığında, birlikte dava açma hakkı bulunan kişiler, bu hakkı kullanmak zorunda değildir. Dilerlerse ayrı ayrı, dilerlerse birlikte dava açabilirler.
Ortak Hukuki Sebep: Dava arkadaşlarının davalarının dayanağını oluşturan vakıa ve hukuki sebeplerin aynı olması gerekir.
Elbirliği ile Mülkiyet Dışı Ortaklık: Davacılar veya davalılar arasında dava konusu olan hak veya borcun, elbirliği ile mülkiyet dışında bir sebeple ortak olması, ihtiyari dava arkadaşlığını doğuran başlıca sebeplerden biridir.

İhtiyari Dava Arkadaşlığının Önemi ve Faydaları

İhtiyari dava arkadaşlığının önemi ve faydalarını şu şekilde tasnif edebiliriz. Buna göre;

Usul Ekonomisi: Aynı vakıalara ve hukuki sebeplere dayanan davaların birlikte görülmesi, yargılama sürecinde önemli ölçüde zaman ve kaynak tasarrufu sağlar.
Çelişkili Hükümlerin Önlenmesi: Birden fazla dava açılması durumunda farklı mahkemelerin farklı kararlar vermesi ihtimali ortaya çıkabilir. İhtiyari dava arkadaşlığı, bu tür çelişkili hükümlerin verilmesini önler.
Tarafların Güçlendirilmesi: Birlikte dava açan taraflar, güçlerini birleştirerek daha etkin bir şekilde haklarını savunabilirler.

Kimler Kanuni Temsilci Olabilir?

Aşağıdaki kişiler kanuni temsilci sıfatını kazanabilmektedir.

Çocuklar için: Anne, baba, velayet sahibi veya vasisi.
Kısıtlılar için: Vasisi.
Tüzel kişiler için: Yönetim kurulu, müdür veya kanunda veya ana sözleşmede yetkili kılınan kişi veya organlar.

İhtiyari Dava Arkadaşlığının Hukuki Sonuçları

İhtiyari dava arkadaşlığının hukuki sonuçlarını şu şekilde tasnif edebiliriz. Buna göre;

Tarafların Davadaki Durumu: İhtiyari dava arkadaşları, davada bağımsız birer taraf olarak kabul edilirler. Her bir dava arkadaşı için ayrı ayrı hüküm verilebilir.
Dava Masrafları: Dava masrafları, dava arkadaşları arasında paylaştırılır.

Hangi Durumlarda İhtiyari Dava Arkadaşlığı Kabul Edilir?

İhtiyari dava arkadaşlığı aşağıdaki durumlarda kabul edilmektedir. Bunlar;

Ortak Alacaklı veya Borçlu Olma: Birden fazla kişinin aynı kişiye veya kişilere ortak bir alacağı olması veya birden fazla kişinin ortak bir borcu olması durumunda ihtiyari dava arkadaşlığı söz konusu olabilir.
Ortak Hak veya Borç Sahibi Olma: Davacılar veya davalılar arasında, elbirliği ile mülkiyet dışında bir sebeple ortak olan bir hak veya borç bulunması halinde de ihtiyari dava arkadaşlığı mümkündür.

Örnekler:

Kiracılar: Birden fazla kiracının aynı malik karşısında birlikte kira sözleşmesi ihlali davası açması.
Alacaklılar: Birden fazla alacaklının aynı borçluya karşı birlikte alacak davası açması.

Hmk madde 57’de düzenlenen ihtiyari dava arkadaşlığı, birden fazla kişinin ortak bir hukuki sebebe dayalı olarak birlikte dava açma veya aleyhlerine dava açılma hakkına sahip olduğu durumlarda uygulanan önemli bir hukuki kurumdur. Bu kurum, hem tarafların haklarını daha etkin bir şekilde korumalarına hem de yargı süreçlerinin daha hızlı ve verimli işlemesine katkı sağlar.

Table of Contents