Hmk 59. Madde
Mecburi Dava Arkadaşlığı
MADDE 59- (1) Maddi hukuka göre, bir hakkın birden fazla kimse tarafından birlikte kullanılması veya birden fazla kimseye karşı birlikte ileri sürülmesi ve tamamı hakkında tek hüküm verilmesi gereken hâllerde, mecburi dava arkadaşlığı vardır.
Table of Contents
Mecburi Dava Arkadaşlığı Nedir?
Hmk madde 59, ihtiyari dava arkadaşlığının aksine, mecburi dava arkadaşlığı durumunu düzenlemektedir. Bu durum, bir hakkın birden fazla kişi tarafından birlikte kullanılması veya birden fazla kişiye karşı birlikte ileri sürülmesi ve tamamı hakkında tek bir hüküm verilmesi gereken hâllerde ortaya çıkar. Yani, maddi hukuk açısından birlikte hareket edilmesi zorunlu olan durumlarda, kişiler mecburi dava arkadaşı konumundadırlar.
Mecburi Dava Arkadaşlığının Temel Özellikleri
Mecburi dava arkadaşlığının temel özelliklerini şu şekilde tasnif edebiliriz. Buna göre;
- Maddi Hukuk Zorunluluğu: İhtiyari dava arkadaşlığında karar verme serbestliği varken, mecburi dava arkadaşlığında bu durum maddi hukuk tarafından zorunlu kılınır.
- Tek Hüküm: Tüm dava arkadaşları için tek bir hüküm verilir. Birinin lehine veya aleyhine verilen karar, diğerlerini de bağlar.
- Birlikte Hareket Zorunluluğu: Mecburi dava arkadaşları, davada birlikte hareket etmek zorundadırlar. Birinin davadan çekilmesi veya yeni bir dava arkadaşının dahil olması mümkün değildir.
Mecburi Dava Arkadaşlığına Örnekler
Mecburi dava arkadaşlığına şöyle örnekler verebiliriz. Bunlar;
- Ortak Mülkiyet: Bir taşınmazın ortak malikleri, bu taşınmazla ilgili bir dava açacaklarsa mecburi dava arkadaşıdırlar.
- Mirasçılar: Bir mirasçı, mirasın tamamı veya bir kısmı ile ilgili bir dava açacaksa, diğer mirasçılar da davaya dahil edilmelidir.
- Eşler: Evlilik birliği mal rejimi kapsamında edinilen mallarla ilgili bir dava açılacaksa, eşler mecburi dava arkadaşıdır.
Mecburi Dava Arkadaşlığının Hukuki Sonuçları
Mecburi dava arkadaşlığının hukuki sonuçlarını şu şekilde sıralayabiliriz. Buna göre;
- Tek Hüküm: Tüm dava arkadaşları için tek bir hüküm verilmesi, hukuki belirsizliği ortadan kaldırır ve hukuk güvenliğini sağlar.
- Dava Sürecinin Uzatılması: Tüm dava arkadaşlarının davaya dahil edilmesi, dava sürecini uzatabilir.
- Dava Masrafları: Dava masrafları, kural olarak tüm dava arkadaşları arasında paylaştırılır.
Hmk Madde 59'un Önemi
Bu madde, hukuki ilişkilerin karmaşıklaştığı durumlarda, hukuki uyuşmazlıkların tek bir dava çerçevesinde çözülmesini sağlayarak yargı ekonomisine katkı sağlar. Ayrıca, hakların korunması ve hukuk düzeninin sağlanması açısından da önemlidir.
Öte yandan Hmk Madde 59, maddi hukuk açısından birlikte hareket edilmesi zorunlu olan kişilerin dava arkadaşlığı durumunu düzenler. Bu durum, hukuki ilişkilerin doğası gereği ortaya çıkabilir ve tarafların davada birlikte hareket etmelerini zorunlu kılar.
Site içeriği ve site içerisinde paylaşılan makalelerin her hakkı Minval Hukuk & Danışmanlık Bürosuna aittir.