- Minval Hukuk
- HMK Maddeleri
- 27 Ağustos 2024
Hmk 6. Madde
Genel Yetkili Mahkeme
MADDE 6- (1) Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir.
(2) Yerleşim yeri, 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu hükümlerine göre belirlenir.
Table of Contents
Genel Yetkili Mahkeme
Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 6. maddesi, bir davada genel yetkili mahkemeyi belirleyen temel bir kuraldır. Yani, hangi mahkemenin o davaya bakabileceğini bu madde üzerinden belirleriz.
Hmk Madde 6'nın Amacı
Hmk 6.maddenin amacı şu şekilde tasnif edilebilir;
- Genel Yetkili Mahkeme: Bir davada başka bir özel yetki belirtilmemişse, davalı kişinin yaşadığı yerdeki mahkeme genel yetkilidir. Yani, davayı genellikle davalının bulunduğu yerde açmanız gerekir.
- Davalının Yerleşim Yeri: Davalının yerleşim yeri, Türk Medeni Kanunu’nda belirtilen kurallara göre tespit edilir. Genellikle ikametgahı olduğu yer olarak kabul edilir.
- Özel Yetki: Bazı durumlarda, özel kanunlar veya sözleşmeler farklı bir mahkemenin yetkili olduğunu belirtebilir. Bu durumlarda, özel yetki genel yetkiye göre öncelikli olur.
Hmk 6. Maddenin Önemi
Hukuki Belirsizliklerin Önlenmesi: Hangi mahkemenin yetkili olduğu konusunda net bir kural belirlenerek, davaların doğru mahkemede açılması sağlanır.
Davanın Hızlı İşlemesi: Davanın doğru mahkemede açılması, sürecin daha hızlı ilerlemesine yardımcı olur.
Davalının Haklarının Korunması: Davalı, genellikle yaşadığı yere yakın bir mahkemede yargılanacağı için seyahat gibi ek yüklerden korunur. Örneğin, Ankara’da oturan bir kişiden alacağınız olan bir miktar parayı geri almak istiyorsanız, genel olarak Ankara’daki bir mahkemeye dava açmanız gerekir.
Hangi Durumlarda Farklı Bir Mahkeme Yetkili Olabilir?
Özel Yetki: Sözleşmede belirli bir mahkemenin yetkili olduğu belirtilmişse, o mahkeme yetkili olur. Örneğin, bir satış sözleşmesinde, herhangi bir uyuşmazlık durumunda İstanbul Ticaret Mahkemesi’nin yetkili olduğu belirtilmiş olabilir.
Kanunda Öngörülen Durumlar: Bazı özel kanunlar, belirli türdeki davalar için farklı mahkemelerin yetkili olduğunu belirtebilir. Örneğin, tüketici hakları ile ilgili davalar genellikle tüketici mahkemelerinde görülür.
Sonuç olarak; HMK Madde 6, genel olarak davalının yerleşim yeri mahkemesinin yetkili olduğunu belirtir. Ancak, özel yetki veya kanuni düzenlemeler nedeniyle farklı bir mahkemenin yetkili olabileceği durumlar da vardır.