- Minval Hukuk
- HMK Maddeleri
- 9 Eylül 2024
Hmk 74. Madde
Davaya Vekâlette Özel Yetki Verilmesini Gerektiren Hâller
MADDE 74- (1) Açıkça yetki verilmemiş ise vekil; sulh olamaz, hâkimi reddedemez, davanın tamamını ıslah edemez, yemin teklif edemez, yemini kabul, iade veya reddedemez, başkasını tevkil edemez, haczi kaldıramaz, müvekkilinin iflasını isteyemez, tahkim ve hakem sözleşmesi yapamaz, konkordato veya sermaye şirketleri ve kooperatiflerin uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırılması teklifinde bulunamaz ve bunlara muvafakat veremez, alternatif uyuşmazlık çözüm yollarına başvuramaz, davadan veya kanun yollarından feragat edemez, karşı tarafı ibra ve davasını kabul edemez, yargılamanın iadesi yoluna gidemez, hâkimlerin fiilleri sebebiyle Devlet aleyhine tazminat davası açamaz,hangileri hakkında yetki verildiği açıklanmadıkça kişiye sıkı sıkıya bağlı haklarla ilgili davaları açamaz ve takip edemez.
Table of Contents
Vekilin Özel Yetkileri
Hmk madde 74, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda, dava vekilinin yetkilerini sınırlayan ve bazı durumlarda özel yetki verilmesini zorunlu kılan önemli bir maddedir. Bu madde, vekilin müvekkil adına yapacağı bazı önemli işlemler için mutlaka müvekkilden açık bir yetki almasını gerektirir.
Madde 74'ün Amacı ve Kapsamı
Hmk madde 74’ün amacı ve kapsamını şu şekilde sıralayabiliriz. Buna göre;
- Vekilin Yetki Sınırları: Madde, vekilin yetkilerini belirli bir çerçeveye oturtarak, müvekkilin haklarını korumayı amaçlar. Özellikle davanın sonuçlarını doğrudan etkileyebilecek önemli kararlar için vekilin müvekkilden açık bir yetki alması zorunlu kılınır.
- Müvekkil Koruma: Bu sayede, vekilin müvekkilin bilgisi ve onayı olmadan davanın seyrinde önemli değişiklikler yapmasının önüne geçilir.
- Hukuki Güvenlik: Madde, hukuki süreçlerin daha güvenli ve öngörülebilir olmasına katkı sağlar.
Madde 74'te Sayılan Özel Yetkiler
Madde 74’te sayılan ve vekilin açıkça yetki verilmeden yapamayacağı bazı işlemler şunlardır:
- Sulh Olma: Taraflar arasındaki uyuşmazlığı uzlaşma yoluyla çözmek için yapılan anlaşma.
- Hakimi Reddetme: Hakim hakkında tarafsızlık şüphesi olması durumunda red talebinde bulunma.
- Davanın Tamamını Islah Etme: Davanın konusunu veya talebini kökten değiştirme.
- Yemin Teklif Etme: Kendisinin veya karşı tarafın yemin etmesini talep etme.
- Yemini Kabul, İade veya Reddetme: Karşı tarafın yemin teklifini kabul, iade veya reddetme.
- Başkasını Tevkil Etme: Bir başka vekili görevlendirme.
- Haczi Kaldırma: Mal üzerindeki haczin kaldırılmasını isteme.
- Müvekkilin İflasını İsteme: Müvekkilin iflasına karar verilmesi için talepte bulunma.
- Tahkim ve Hakem Sözleşmesi Yapma: Uyuşmazlığın mahkeme yerine özel hakemler tarafından çözülmesi için anlaşma yapma.
- Konkordato veya Yeniden Yapılandırma Teklifi: Borçlu şirketlerin borçlarını yeniden yapılandırmak için teklifte bulunma.
- Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yollarına Başvurma: Arabuluculuk gibi farklı uyuşmazlık çözüm yöntemlerine başvurma.
- Davadan veya Kanun Yollarından Feragat Etme: Davadan veya itiraz hakkından vazgeçme.
- Karşı Tarafı İbra Etme veya Davayı Kabul Etme: Karşı tarafın borcunu silme veya karşı tarafın talebini kabul etme.
- Yargılamanın İadesi: Verilen bir kararın tekrar incelenmesi için başvuru yapma.
- Devlet Aleyhine Tazminat Davası Açma: Hakimlerin hatalı fiillerinden dolayı devlet aleyhine tazminat davası açma.
- Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Haklarla İlgili Davalar: Miras, nafaka gibi kişiye özel haklarla ilgili davalar.
Hmk madde 74, dava vekilinin yetkilerini sınırlayarak, müvekkilin haklarını korur ve hukuki süreçlerin daha güvenilir bir şekilde işlemesini sağlar. Bu madde sayesinde, vekilin müvekkilin onayı olmadan önemli kararlar alması engellenir ve böylece olası mağduriyetlerin önüne geçilir.