Hmk 38. Madde
Ret Usulü
MADDE 38- (1) Hâkimin reddi sebebini bilen tarafın, ret talebini en geç ilk duruşmada ileri sürmesi gerekir. Taraf, ret sebebini davaya bakıldığı sırada öğrenmiş ise en geç öğrenmeden sonraki ilk duruşmada, yeni bir işlem yapılmadan önce bu talebini hemen bildirmek zorundadır. Belirtilen sürede yapılmayan ret talebi dinlenmez.
(2) Hâkimin reddi, dilekçeyle talep edilir. Bu dilekçede, ret talebinin dayandığı sebepler ile delil veya emarelerin açıkça gösterilmesi ve varsa belgelerin eklenmesi gerekir.
(3) Hâkimin reddi dilekçesi, reddi istenen hâkimin mensup olduğu mahkemeye verilir.
(4) Ret talebi geri alınamaz.
(5) Hâkimi reddeden taraf, dilekçesini karşı tarafa tebliğ ettirir. Karşı taraf bir hafta içinde cevap verebilir. Bu süre geçtikten sonra yazı işleri müdürü tarafından ret dilekçesi, varsa karşı tarafın cevabı ve ekleri, dosya ile birlikte reddi istenen hâkime verilir. Hâkim bir hafta içinde dosyayı inceler ve ret sebeplerinin kanuna uygun olup olmadığı hakkındaki düşüncesini yazı ile bildirerek, dosyayı hemen merciine gönderilmek üzere yazı işleri müdürüne verir.
(6) (Mülga:22/7/2020-7251/4 md.)
(7) (Mülga:22/7/2020-7251/4 md.)
(8) Hâkimi çekilmeye davet, hâkimin reddi hükmündedir.
(9) (Mülga:22/7/2020-7251/4 md.)
Table of Contents
Ret Usulü Nedir?
Hmk Madde 38, hâkimin reddi talebinin nasıl ve ne zaman ileri sürüleceğini düzenleyen bir maddedir. Bu madde, hem tarafların haklarını korur hem de yargılamanın düzenli bir şekilde ilerlemesini sağlar.
Madde 38 Ne Anlama Gelir?
Hâkimin reddi talebi, tarafların, hâkimin tarafsızlığına dair şüpheleri olduğu durumlarda ileri sürdükleri bir taleptir. Bu madde, bu talebin ne zaman ve nasıl yapılacağını belirtir.
Madde 38’e göre:
Ret Talebinin Zamanı:
- En Geç İlk Duruşma: Hâkimin reddi sebebini bilen taraf, ret talebini en geç ilk duruşmada ileri sürmelidir.
- Dava Sırasında Öğrenilmesi Halinde: Eğer taraf, ret sebebini dava sırasında öğrenmişse, en geç öğrenmeden sonraki ilk duruşmada, yeni bir işlem yapılmadan önce bu talebini hemen bildirmelidir.
Ret Talebinin Şekli:
- Dilekçe ile Talep: Hâkimin reddi, dilekçe ile talep edilir.
- Gerekçeli Olması: Dilekçede, ret talebinin dayandığı sebepler açıkça belirtilmeli ve delillerle desteklenmelidir.
Madde 38'in Önemi
Hmk madde 38’in önemini aşağıdaki şekilde tasnif edebiliriz. Buna göre;
- Tarafların Hakları: Bu madde, tarafların adil yargılanma hakkını korur. Tarafların, hâkimin tarafsızlığına dair şüpheleri olduğu durumlarda bu durumu dile getirme ve hâkimin reddedilmesini talep etme hakkı vardır.
- Yargılamanın Düzeni: Ret talebinin belirli bir süre içinde ve belirli bir şekilde yapılması, yargılamanın düzenli bir şekilde ilerlemesini sağlar.
- Hâkimin Tarafsızlığı: Bu madde, hâkimlerin tarafsızlığını korumak amacıyla önemlidir.
Madde 38'in İşleyişi
Hmk madde 38 işleyişi aşağıdaki şekilde yapılmaktadır. Buna göre;
- Ret Talebinin İleri Sürülmesi: Taraf, yukarıda belirtilen süre içinde dilekçe ile ret talebini ileri sürer.
- Hâkimin Değerlendirmesi: Hâkim, ret talebini inceler ve ret sebeplerinin kanuna uygun olup olmadığına karar verir.
- Kararın Bildirilmesi: Hâkim, bir hafta içinde dosyayı inceler ve ret sebeplerinin kanuna uygun olup olmadığı hakkındaki düşüncesini yazı ile bildirerek, dosyayı hemen merciine gönderilmek üzere yazı işleri müdürüne verir.
- Üst Makamın Kararı: Üst makam, hâkimin kararını ve tarafların itirazlarını değerlendirerek son kararı verir.
Site içeriği ve site içerisinde paylaşılan makalelerin her hakkı Minval Hukuk & Danışmanlık Bürosuna aittir.