İçerik Başlıkları
Araç pert bedeli, bir aracın kaza sonucu onarılamayacak kadar hasar görmesi ve sigorta şirketi tarafından ‘‘pert’’ olarak değerlendirilmesi durumunda, sigorta şirketinin aracın malikine ödediği tazminat miktarıdır. Başka bir deyişle, aracın ekonomik ömrünü tamamladığına karar verilerek, yerine yeni bir araç alınabilmesi için ödenen para miktarıdır.
Pert Olma Nedir?
Bir aracın pert olması, aracın kaza sonucu oluşan hasarın, aracın ekonomik ömrünü tamamlayacak kadar büyük olması anlamına gelir. Yani, aracın tamir masrafı, aracın piyasa değerini aştığında sigorta şirketi araç için “pert” kararı verir.
Pert Bedelini Etkileyen Faktörler
Aşağıdaki faktörler pert bedelini etkilemektedir. Buna göre;
- Araç Bilgileri: Marka, model, yıl, motor hacmi, kilometre gibi temel bilgiler
- Ek Özellikler: Araçta bulunan özel donanımlar, aksesuarlar
- Piyasa Değeri: Benzer özelliklere sahip araçların o dönemdeki satış fiyatları
- Hasarın Kapsamı: Araçta oluşan hasarın türü ve büyüklüğü
Pert Bedeli Nasıl Hesaplanır?
Araç pert bedeli şu şekilde hesaplanır.
- Piyasa Araştırması: Benzer özelliklere sahip araçların satış ilanlarını inceleyerek bir ortalama değer belirlenir.
- Ekspertiz Raporu: Sigorta şirketinin görevlendirdiği bir eksper, aracın hasar durumunu değerlendirerek bir rapor hazırlar. Bu raporda, aracın piyasa değeri hakkında tahmini bir değer belirtilir.
- Sigorta Şirketinin Veri tabanı: Sigorta şirketlerinin kendi bünyelerinde büyük bir araç veri tabanı bulunur. Bu veri tabanındaki bilgiler de rayiç bedelinin belirlenmesinde kullanılır.
Hemen belirtmekte fayda var ki sigorta şirketleri, genellikle kendi lehlerine olacak şekilde bir değerlendirme yaparlar. Bu nedenle, sigorta şirketinin belirlediği pert bedeli, aracın gerçek piyasa değerinden daha düşük olması oldukça sık görülen bir durumdur. Bu tür durumlarda hukuki yollara başvurarak bert fark bedelini tahsil edebilirsiniz.
Bakiye Pert Bedeli : Sigorta şirketinin belirlediği pert bedeli, aracın gerçek piyasa değerinden daha düşük ise bakiye pert bedeli talebinde bulunulabilir. Bakiye pert bedeli, sigorta şirketinin tespit etmiş olduğu pert bedeli ile aracın gerçek piyasa değeri arasındaki farkı ifade eder. Bakiye pert bedeli eksper raporu ile tespit edilebilmektedir.
Pert Araçlar İçin KASKO Süreçleri Nasıl İşler?
Pert araç, kaza sonucu onarılamayacak kadar hasar görmüş ve ekonomik ömrünü tamamlamış olarak değerlendirilen araçtır. Kasko sigortası, pert durumda olan araçlar için pert bedeli ödemekle yükümlüdür. Ancak kasko sigortasındaki klozlara dikkat edilmelidir.
Pert Süreci Nasıl İşler?
Hasar Bildirimi:Araç maliki veya avukatı vasıtasıyla kaza sonrasında ilgili sigorta şirketine bildirimde bulunulur. Bu bildirim, elektronik posta yoluyla, iadeli taahhütlü mektupla, noterle veya telefonla yapılabilir. Ancak noter kanalı masraflı olduğundan çoğunlukla tercih edilmemektedir. Yapılan bildirim üzerine sigorta şirketi hasar dosyası açmaktadır.
- Eksper Değerlendirmesi: Sigorta şirketinin görevlendirdiği bir eksper, aracı yerinde inceleyerek veya evrak üzerinden hasarın boyutunu ve aracın pert olup olmadığını belirler. Sigorta şirketi eksperin tespiti doğrultusunda hazırlanan raporun uygun olup olmadığını değerlendirmektedir. Eksper raporunun uygun olması durumunda sigorta şirketi tazminat ödeme aşamasına geçer.
- Tazminat Ödemesi: Eksper raporunun onaylanmasıyla birlikte sigorta şirketi, poliçenizde belirtilen teminat tutarı üzerinden tazminatı. Tazminat miktarı, aracın pert değerine, poliçenin kapsamına ve ek teminatlara göre değişiklik gösterebilir.
- Araç Teslimi: Tazminat ödemesi yapıldıktan sonra, pert araç genellikle sigorta şirketine teslim edilir. Ancak bazı durumlarda, araç sahibi tarafından satılması veya hurdaya ayrılması da mümkündür. Bununla birlikte araç sovtaj bedelinin malikte kalması da muhtemeldir.
Pert Kasko Sürecinde Nelere Dikkat Edilmelidir?
Pert kasko sürecinde aşağıdaki adımlara dikkat edilmesinde fayda vardır. Buna göre;
- Poliçenin ve Poliçe Klozlarının İncelenmesi: Poliçede yer alan pert ile ilgili tüm detaylara bakılmalıdır. Zira KASKO poliçeleri taraf iradelerine dayandığından tamamen bir tür özel hukuk sözleşmesi niteliği taşımaktadır. Poliçede yer alan teminat ve muafiyetler tarafları bağlar.
- Hasar Bildirimi Yapılması: Sigorta şirketine zamanında bildirim yapmak, sadece faiz açısından önemlidir. Poliçede yer alan ihbar süresine uyulmamış olması hasarın ödenmeyeceği anlamına gelmez.
Hangi Durumda Araç Pert Olur?
Pert, bir aracın kaza sonucu onarılamayacak kadar hasar görmesi ve ekonomik ömrünü tamamlamış olarak değerlendirilmesi durumunu ifade eder. Başka bir deyişle, aracın tamir maliyeti, aracın piyasa değerini aştığında pert olarak kabul edilir.
Bir aracın pert olması için genellikle aşağıdaki durumlar söz konusu olur:
- Aşırı Hasar durumu: Çarpışma sonucu aracın gövdesi, şase, motor veya önemli sistemlerinde geri dönüşü olmayan hasarlar oluşabilir.
- Yangın: Araçta meydana gelen yangın, aracın büyük bir bölümünü kullanılamaz hale getirebilir.
- Sel veya Doğal Afetler: Sel, deprem gibi doğal afetler sonucu araç su baskınına uğrayabilir veya parçaları zarar görebilir.
- Hırsızlık: Araç çalındıktan sonra bulunsa bile, parçaları eksik veya hasarlı olabilir.
Pert Olma Kriterleri şu şekildedir;
- Tamir Maliyeti: Aracın tamir maliyeti, aracın piyasa değerinin belirli bir yüzdesini (genellikle %65-75) aşarsa araç pert olarak kabul edilir.
- Hasarın Kapsamı: Hasarın sadece bir veya birkaç parçayı değil, aracın genel yapısını donanım aksamını etkilemesi durumunda pert olma olasılığı artar.
- Sigorta Şirketinin Değerlendirmesi: Sigorta şirketinin görevlendirdiği eksper, aracın durumunu değerlendirerek pert olup olmadığına karar verir.
Pert Bedelini Kim Öder?
Pert bedelini kimin ödeyeceği, kazanın sorumlusunun kim olduğuna ve araçların sigorta durumuna göre değişir. Genel olarak iki durum söz konusudur. Bunlar;
Kasko Sigortası Bulunan Araçlar:
- Sürücünün Kendi Hatasından Kaynaklanan Kazalar: Meydana gelen kaza sürücünün kendi kusurundan kaynaklanıyorsa, pert bedelini kasko sigortası karşılar. Kasko sigortası, kişinin kendi hatasından, başkasının hatasından veya doğal afet gibi nedenlerle oluşan hasarları güvence altına alır.
- Karşı Araç Sürücüsünün Hatasından Meydana Gelen Kazalar: Karşı tarafın hatasıyla meydana gelen bir kazada da yine kasko sigortası devreye girer. Ancak, daha sonra sigorta şirketi, karşı tarafın sigorta şirketinden zararın tahsilini sağlar.
Kasko Sigortası Bulunmayan Araçlar:
- Karşı Sürücünün Hatasıyla Meydana Gelen Kazalar: Kazaya karışan araçta kasko sigortası bulunmuyorsa ve kaza karşı tarafın hatasıyla olmuşsa, pert bedelini karşı tarafın trafik sigortası öder. Trafik sigortası, üçüncü şahıslara verilen zararları karşılamak zorundadır. Ancak trafik sigorta poliçeleri oldukça düşük olup zararın tamamının karşılanması mümkün değildir. Bu sebeple bakiye kısım için karşı aracın KASKO sigortası veya sürücüsüne/malikine doğrudan başvuru yapılabilir.
- Sürücünün Kendi Hatasıyla Meydana Gelen Kazalar: Sürücünün kendi kusuruyla meydana gelen kazalarda KASKO bulunmuyorsa araç sahibi meydana gelen zarara katlanmak zorundadır.
Bakiye Pert Bedeli Nedir?
Bakiye pert bedeli, bir aracın pert olması durumunda sigorta şirketinin ödediği tazminat ile aracın gerçek piyasa değeri arasındaki fark olarak tanımlanabilir. Yani, sigorta şirketinin size ödediği tutar, aracınızın aslında değerinden daha düşük olabilir. Bu fark da bakiye pert bedeli olarak adlandırılır.
Neden Bakiye Pert Bedeli Oluşur?
Sigorta şirketleri, aracın değerini belirlerken çeşitli yöntemler kullanır. Ancak bu yöntemler her zaman aracın gerçek piyasa değerini tam olarak yansıtmayabilir. Özellikle özel donanımlı veya nadir bulunan araçlarda bu fark daha belirgin olabilir. Araçların piyasa değeri sürekli olarak değişir. Sigorta şirketinin yaptığı değerlendirme ile aracın kaza sonrasında piyasadaki değeri arasında farklılıklar oluşabilir.
Bakiye Pert Bedeli Nasıl Hesaplanır?
Bakiye pert bedeli, bir aracın pert olması durumunda sigorta şirketinin ödediği tazminat ile aracın gerçek piyasa değeri arasındaki fark olarak tanımlanır. Yani, sigorta şirketinin size ödediği tutar, aracınızın aslında değerinden daha düşük olabilir. Bu fark da bakiye pert bedeli olarak adlandırılır.
Bakiye Pert Bedelinin Hesaplanması
Net bir formül olmamakla birlikte, genellikle aşağıdaki adımlar izlenerek bakiye pert bedeli tespit edilebilir.
Araç Durumunun Değerlendirilmesi
- Sigorta Şirketinin Değerlemesi: Sigorta şirketi, kendi yöntemleriyle aracın pert öncesi değerini belirler. Bu değerlemede genellikle aracın marka, model, yaş, kilometresi ve ek özellikleri gibi faktörler göz önünde bulundurulur.
- Bağımsız Ekspertiz: Eğer sigorta şirketinin belirlediği değer aracın rayiç bedelinden düşük ise başka bir eksperden rapor alınarak bakiye pert bedeli tespit edilebilir.
Pert Bedelinin Belirlenmesi
Sigorta şirketi, kendi değerlemesine göre pert bedelini belirler. Bu bedel, genellikle aracın hasar durumuna, tamir maliyetine ve piyasa değerine göre hesaplanır.
Bakiye Pert Bedelinin Hesaplanması
- Farkın Bulunması: Bağımsız ekspertiz raporunda belirtilen aracın gerçek piyasa değeri ile sigorta şirketinin belirlediği pert bedeli arasındaki fark hesaplanır.
- Ek Masrafların Eklenmesi: Eğer kaza sonucu ortaya çıkan çekici ücreti, depolama ücreti gibi ek masraflar varsa, bu masraflar da bakiye pert bedelinin hesaplanmasında dikkate alınabilir.
Örnek olarak;
Sigorta Şirketinin Değerlemesi: 1.000.000- TL
Bağımsız Ekspertiz Raporu: 1.200.000- TL
Pert Bedeli: Sigorta şirketi 900.000 TL öder.
Bakiye Pert Bedeli: 1.200.000,00 TL (gerçek değer) – 900.000 TL (ödenen bedel) = 300.000 TL
Pert Olan Araç Kimde Kalır?
Pert olan araç genellikle sigorta şirketinde kalır. Ancak aracın hurda halinin araç malikinde kaldığı durumlar da mevcuttur. Sigorta şirketi, aracın pert olduğunu belirleyip, poliçede belirtilen teminat tutarı kadar tazminat ödemesi yapar. Sigorta şirketi, araç sahibine tazminat ödedikten sonra, genellikle pert aracın mülkiyetini alır. Bu, sigorta şirketlerinin pert araçları genellikle hurdaya ayırmak veya parçalarını değerlendirmek istemeleri nedeniyle yapılır. Ancak, Bazı sigorta şirketleri, araç sahibinin isteği üzerine pert aracı kendisinde bırakabilir. Ancak bu durumda, araç trafikten men edilir ve hurdaya ayrılması gerekir.
Pert Araç Rayiç Bedeli Hesaplama
Pert araç rayiç bedeli, bir aracın kaza sonucu onarılamayacak kadar hasar görmesi ve sigorta şirketi tarafından pert ilan edilmesi durumunda, aracın sigorta şirketi tarafından belirlenen değeri ifade eder. Bu değer, sigorta şirketlerinden dolayı genellikle aracın kaza öncesi piyasa değerinden daha düşük tespit edilmektedir.
Pert Araç Rayiç Bedeline Etki Eden Faktörler
Pert araç bedeline etki eden faktörleri şu şekilde sıralayabiliriz. Bunlar;
- Araç Bilgileri: Marka, model, yıl, motor hacmi, kilometre gibi temel bilgiler
- Ek Özellikler: Araçta bulunan özel donanımlar, aksesuarlar
- Piyasa Değeri: Benzer özelliklere sahip araçların o dönemdeki satış fiyatları
- Hasarın Kapsamı: Araçta oluşan hasarın türü ve büyüklüğü
Rayiç Bedel Nasıl Hesaplanır?
Sigorta şirketleri, araçların rayiç bedelini belirlemek için genellikle aşağıdaki yöntemleri kullanır:
- Piyasa Araştırması: Benzer özelliklere sahip araçların satış ilanlarını inceleyerek bir ortalama değer belirlenir.
- Ekspertiz Raporu: Sigorta şirketinin görevlendirdiği bir eksper, aracın hasar durumunu değerlendirerek bir rapor hazırlar. Bu raporda, aracın piyasa değeri hakkında tahmini bir değer belirtilir.
- Sigorta Şirketinin Veri tabanı: Sigorta şirketlerinin kendi bünyelerinde büyük bir araç veri tabanı bulunur. Bu veri tabanındaki bilgiler de rayiç bedelinin belirlenmesinde kullanılır.
Bakiye Pert Bedeli
Sigorta şirketinin belirlemiş olduğu pert bedeli aracın piyasa rayicinden daha düşük olduğu durumlarda araç maliki, bakiye pert bedeli talebinde bulunabilmektedir. Başka bir deyişle bakiye pert bedeli, aracın gerçek piyasa değeri ile sigorta şirketinin ödediği bedel arasındaki farktır. Ancak bakiye pert bedeli hususunda aracın sovtaj(hurda) hali oldukça önemlidir.
Rayiç Bedeli ile İlgili Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Poliçe Şartları: Her sigorta şirketinin poliçe şartları farklılık gösterebilir. Poliçenin ve klozların incelenmesi teminat kapsamının belirlenmesi önemlidir.
- Ekspertiz Raporu: Bağımsız bir ekspertiz raporu, bakiye pert bedeli talebinde bulunurken önemli bir belgedir.
- Hukuki Süreç: Sigorta şirketinin ödemiş olduğu pert bedelinin yetersiz olduğu durumlarda bakiye pert bedeli için hukuki süreç başlatılabilmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Pert araç ihalesine, ihale platformları, özel ihale platformları veya otomotiv pazarları üzerinden ihaleye katılım sağlanabilir. Bununla birlikte, e-posta bildirimleri mobil uygulamalar veya sosyal medya platformları üzerinden de ihaleye katılım mümkündür.
Pert ihalesi, pert kararı verilen aracın, marka model, kilometre, talep edilebilirlik durumuna göre değişkenlik arz etmektedir. Bununla birlikte, bu tür satışlar ihale usulü ile olduğundan teklifi en çok veren taraf ihalenin kazananı olmaktadır.
Pert araç satışı ihale usulü ile yapılmaktadır. Öncelikle pert araç satışında sovtajın kimde kaldığına dikkat edilmelidir. Sovtaj bedelinin araç sahibinde kaldığı durumlarda ihale yapılmamaktadır. Zira aracın demirbaşı malikte kalmaktadır.
Aracın pert olmasına sigorta şirketi, bilirkişi veya eksper karar vermektedir. Aracın onarılmasının ekonomik olarak faydalı olmaması durumunda ‘‘perte’’ karar verilir.
Pert olan araca, aracın rayiç bedeli ödenmektedir. Ancak aracın sovtaj bedelinin kimde kaldığına dikkat etmek gerekir. Sovtajın sigorta şirketinde kaldığı durumlarda sigorta şirketi araç rayiç bedeli kadar ödeme yapar. Ancak sovtajın araç sahibinde kaldığı durumlarda ise demirbaş bedeli düşülerek ödeme yapılır. Örneğin; A aracının rayiç bedeli 1.000.000,00-TL (Birmilyontürklirası) olduğunu varsayalım. Aracın kazalı hali başka bir deyişle demirbaşı kaza sonrası 250.000,00-TL etmektedir. Araç sahibi sovtajın kendisinde kalmasını talep ediyorsa sigorta şirketi pert bedeli olarak 750.000,00-TL ödeme yapacaktır. Ancak sovtaj sigorta şirketinde ise bu durumda şirket mağdura toplam 1.000.000,00-TL(Birmilyontürklirası) ödeyecektir.
Aracın pertli hali araç sahibinde kalabileceği gibi sigorta şirketinde de kalabilir. Burada önemli olan sovtaj bedelinin doğru tespit edilmesidir. Sovtajın araç sahibinde kalması durumunda sigorta şirketi pert bedelini ödemekle yükümlüdür. Pert bedeli, kusurlu olan sigorta şirketinden, aracın sigortasının olmaması durumunda araç sahibinden veya araç malikinden alınabilir. Karşı aracın kasko sigortası olması durumunda pert bedeli için kaskoya da başvuru yapılabilir. Ayrıca kişi, kusurlu veya kusursuz olsa bile kendi aracının kaskosuna başvurarak pert bedelini talep edebilir.
Pert bedeli, kusurlu olan sigorta şirketinden, aracın sigortasının olmaması durumunda araç sahibinden veya araç malikinden alınabilir. Karşı aracın kasko sigortası olması durumunda pert bedeli için kaskoya da başvuru yapılabilir. Ayrıca kişi, kusurlu veya kusursuz olsa bile kendi aracının kaskosuna başvurarak pert bedelini talep edebilir.
Araç pert belgesi aracın ruhsatı ve diğer gerekli belgelerle birlikte trafik tescil şube müdürlüğünden alınmaktadır. Bu başvuru üzerine, aracın trafikten çekilmesi işlemi başlatılır ve pert belgesi düzenlenir.
Kaskosu bulunmayan araçların pert olması durumunda meydana gelen trafik kazasında kimin kusurlu olduğuna göre değişkenlik göstermektedir. Trafik kazasında aracı pert olan kişi %100 kusurlu ise zarara katlanmak durumundadır. Ancak karşı araca da kuru verilmesi durumunda, kusurlu aracın ZMSS poliçesine, KASKO poliçesine veya bizzat şahsın kendisine başvurularak zararın tazmini mümkündür.
Site içeriği ve site içerisinde paylaşılan makalelerin her hakkı Minval Hukuk & Danışmanlık Bürosuna aittir.
