- Minval Hukuk
- Sigorta Hukuku
- 16 Ekim 2023
Ölüm, yaralanma ve maddi hasarlı trafik kazalarında sigorta şirketlerine başvuru zorunluluğu var mıdır, sigorta şirketine hangi evraklarla başvuru yapmalıyım, kazadan dolayı doğan zararlarım için sigorta şirketine başvuru süresi ve zamanaşımı ne kadar, sigorta şirketine başvuru nasıl yapılır gibi sorular sıkça sorulmaktadır. Bu içeriğimizde gerek araç değer kaybı gerek hasar bedeli ve gerekse de cismani zarar ile neticelenen trafik kazalarında yapılması gereken yasal prosedürler bilgilerinize sunulmuştur. Ancak trafik kazaları karmaşık bir hukuk dalı olduğundan alanında uzman sigorta avukatı gözetiminde bu sürecin ilerletilmesinde fayda vardır.
İçerik Başlıkları
Sigorta şirketine başvuru yapılması ile gerçekleşen kazanın ihbar edilmesi amaçlanır. Başvuru süreci, trafik kazasında zarara uğrayan kişilerin, oluşan zararlarını miktar itibariyle de beyan ettikleri ve bunları trafik sigortasından talep ettikleri maddi tazminat konulu bir dilekçeyle birlikte kazanın durumuna göre gerekli evraklar ile sigorta şirketine, noter aracılığıyla, iadeli posta mektubuyla veya elektronik e posta marifetiyle başvurmasından oluşur. Başvurudan sonra ilgili sigorta şirketinin on beş gün içerisinde başvuran hak sahibine cevap verme zorunluluğu mevcuttur. Aksi takdirde zarar gören başvuru sahibi, dava açma veya Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru hakkına sahip olur.
Sigorta Şirketine Başvuru Zorunluluğu
KTK m. 97 hükmü uyarınca, zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir.
Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması hâlinde, zarar gören, dava açabileceği gibi 5684 sayılı Kanun çerçevesinde tahkime de başvurabilir.
Sigortacılık Kanunu m. 30/13 hükmünde de Komisyona gidilebilmesi için, sigortacılık yapan kuruluşla uyuşmazlığa düşen kişinin, uyuşmazlık teşkil eden olay ile ilgili olarak sigortacılık yapan kuruluşa gerekli başvuruları yapmış ve talebinin kısmen ya da tamamen olumsuz sonuçlandığını belgelemiş olması gerekmektedir. Sigortacı kuruluşun, başvuru tarihinden itibaren on beş iş günü içinde yazılı olarak cevap vermemesinin de Komisyona başvuru için yeterli olduğu ifade edilmiştir.
Nitekim Sigortacılık Kanunu m. 30/13 hükmünün amacı, sigorta şirketlerine kendilerine yapılan başvuruyla ilgili değerlendirme yapmak ve şartları varsa gerekli tazminatı ödemek hususunda süre vermektir. Zira kanun maddesinden asıl olanın sigorta şirketlerinin 15 iş günü içinde olumlu veya olumsuz karar vermeleri olduğu anlaşılmaktadır.
Sigorta Şirketine Başvuru Usulü ve Gerekli Evraklar
Karayolları Trafik Kanunu’nun 99. Maddesine göre “hak sahibinin zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartlarıyla belirlenen belgeleri” sunarak ilgili sigorta kurumuna başvuru yapması gerekmektedir. Bu kapsamda Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları ekinde “Ek:6 Tazminat Ödemelerinden İstenecek Belgeler” başlığı altında somut olaya göre gerekli belgeler belirtilmiştir.
Buna göre;
1. Maddi Zararlar
A) Araç Hasar Bedeli
- Trafik Kazası Tespit Tutanağı resmi tasdikli sureti veya taraflar arasında tutulmuş kaza tespit tutanağı, varsa ifade tutanakları veya görgü tespit tutanakları,
- Mağdur araca ait ruhsatı,
- Varsa hasarlı araca ve kaza yerine ait fotoğraf ve görüntüler,
- Mağdur araç sahibine/zarar gören üçüncü şahsa ait banka hesap bilgileri (banka – şube adı, Iban numarası).
- Araç Hasarları bölümünde istenen belgeler,
- Değer kaybı talep beyanı,
- Maddi hasara ilişkin ekspertiz yapıldıysa eksper raporu.
C) Diğer Hasarlar (üçüncü kişiye ait mallar için)
- Araç Hasarları bölümünde istenen belgeler,
- Hasarlı malın sahiplik belgesi (tapu, alım faturası, kamu kurumu resmi yazısı vb.),
- Üçüncü kişiye ait zarar gören malın onarımına ilişkin fatura, muhasebe kayıtları.
- 3. Kişisel Bilgi Doğrulama Evrakları
- Gerçek Kişilerde: Nüfus cüzdan fotokopisi ve imza beyanı, iletişim bilgileri
- Tüzel Kişilerde: Vergi levhası, ticaret sicil gazetesi, imza sirküleri ve sirkülerde yer alan yetkililerin nüfus cüzdan fotokopileri.
- Yabancılarda: Nüfus cüzdanı veya kimlik bilgisi içerir diğer belgeler ile Türkiye’ye girişine dair resmî evrak.
Maddi Hasarlı Trafik Kazası İçin Sigorta Şirketine Başvuruda Gerekli Evraklar
Sürücünün, aracıyla 3. şahıslara verdiği maddi zararlar Trafik Sigorta Poliçesi teminatları kapsamında bulunur. Bu durumda Genel Şartlar’a göre sigortalıdan şu belgeler istenir:
- Maddi hasarlı trafik kazası tespit tutanağı tasdikli örneği veya Tramer Kaza Tespit Tutanağı (KTT)
- Hak sahibine ait banka, şube ve hesap numarası bilgileri (IBAN)
Bunların yanında ayrıca gerekli görülmesi durumunda;
- Sigortalının ehliyet fotokopisi,
- Sigortalı/zarar gören aracın ruhsat fotokopisi,
- Zarar görenin kimlik bilgileri/vergi levhası
- Hasar/kaza fotoğrafları,
- Poliçenin aslı (veya fotokopisi), poliçe prim makbuzu,
- Araç dışı maddi zararlar için hak sahipliğini belirten resmî belge,
- Gerekirse alkol raporu istenebilmektedir.
Bedeni Zararların Doğduğu Trafik Kazası İçin Sigorta Şirketine Başvuruda Gerekli Evraklar
Yukarıda belirtildiği üzere Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları ekinde “Ek:6 Tazminat Ödemelerinden İstenecek Belgeler” başlığı kapsamında bedensel zararlara ilişkin başvurularda gerekli evraklar aşağıdaki gibidir:
2. Bedeni Zararlar
A) Sakatlık
- Kurul Raporu (artan sakatlık oranına bağlı tazminat taleplerinde ilk ödemeye esas alınan Yönetmeliğe göre düzenlenen rapor),
- Epikriz Raporu,
- Genel adli muayene raporu,
- Tüm tetkik ve tedavilere ilişkin raporlar,
- Mağdura ait kimlik belgesi fotokopisi,
- Kaza raporu, varsa bilirkişi raporu veya keşif zaptı veya mahkeme kararı,
- Mağdura ait kaza tarihi itibarıyla son gelir durum belgesi (Bordro, Gelir Vergi Beyannamesi vb.) ve güncel SGK hizmet dökümü belgesi ile varsa hesap tarihi itibarıyla son gelir durum belgesi,
- Hak sahibine ait banka hesap bilgileri (banka – şube adı, Iban numarası),
- Sağlık verilerine erişim, işleme ve aktarım konusunda mağdur tarafından verilen açık rıza beyanı
B) Ölüm
- Kaza Raporu, varsa Bilirkişi Raporu, keşif zaptı veya mahkeme kararı,
- Veraset ilamı veya desteklik ilişkisini ortaya koyan diğer belgeler,
- Ölüm belgesi ve ölü muayene otopsi raporu,
- Destek şahsının Anne ve baba bilgisini de gösterir güncel vukuatlı nüfus kayıt örneği,
- Destek şahsına ait kaza tarihi itibarıyla son gelir durum belgesi (Bordro, Gelir Vergi Beyannamesi vb.) ile SGK hizmet dökümü belgesi,
- Hak sahibine ait banka hesap bilgileri (banka – şube adı, Iban numarası).
- Çocuk ölümünde destekten yoksun kalan ebeveynlerin güncel SGK hizmet dökümü belgesi.
Sigorta Şirketine Başvuru Süresi ve Zamanaşımı
STK’ya yapılacak başvuru için tüketilmesi gereken yollardan olan sigortacıya yapılacak başvurunun ardından beklenmesi gereken cevap süresi SigK m.30/13’te 15 iş günü olarak ifade edilmiştir.
Buna karşılık KTK m. 97’de bu süre en geç 15 gün olarak belirtilmiştir. Neticede KTK m.97 hükmü SigK m.30/13 hükmüne göre özel ve sonraki kanun niteliğinde olduğu için trafik sigortalarında KTK m.97 hükmü esas alınmalı ve 15 gün beklenmelidir.
Belirtmekte fayda vardır ki 15 günlük süre ilgili şirkete geçerli bir başvurunun yapılması ile başlayacaktır.
Sigorta Şirketine Başvuru Nasıl Yapılır?
Şirkete başvuru yapılması ile gerçekleşen kazanın ihbar edilmesi amaçlanır. Başvuru, trafik kazasından zarara uğrayan kişilerin, oluşan zararlarını miktar itibariyle de beyan ettikleri ve bunları trafik sigortasından talep ettikleri maddi tazminat konulu bir dilekçeyle birlikte kazanın durumuna göre gerekli evraklar ile sigorta şirketine, noter aracılığıyla, İadeli posta mektubuyla veya elektronik mail yoluyla başvurusunu iletmesidir.
Başvurudan sonra ilgili sigorta şirketinin on beş gün içerisinde başvuran hak sahibine cevap vermek zorunluluğu mevcuttur. Aksi takdirde zarar gören başvuru sahibi, dava açma veya Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru hakkına sahip olur.