Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2019/14494-E, 2020/820-K 4.2.2020-Tarih
Şikayetçi borçlunun işçilik alacağı için … 1. İcra Müdürlüğü’nün ….. Esas sayılı dosyasında … Alışveriş Merkezleri Tic. Ltd. Şti. aleyhine ilamlı takip başlattığı, … Alışveriş Merkezleri Tic. Ltd. Şti. tarafından da … Ana dolu 12. İcra Müdürlüğü’nün ….. Esas sayılı dosyasında şikayetçi aleyhine takip başlatıldığını, şikayetçinin borçlu olduğu dosyadan, alacaklı olduğu dosya alacağına 28.01.2015 tarihli müzekkere yazılarak ….. Esas sayı lı dosyadaki alacağa, haciz konulmasına karar verildiği, dosyaya ödeme yapılması üzerine vekalet ücreti hariç tutularak haciz koyan 12. İcra Mü dürlüğü’nün ….. Esas sayılı dosyasına ödemenin gönderildiğini, yapılan işlemin hatalı olduğunu, 6772 SK.nun 4. maddesi gereğince fazla çalışma ücreti ve ulusal … ve genel tatil ücreti alacağının haczedilemeyeceğini, her durumda İİK’nun 83. maddesi ve İş Kanunu’nun 35. maddesi uyarınca en fazla ¼ üne haciz konulması ve bu mablağın dosyasına gönderilmesi hatalı olduğundan ücretin ¼ ünden fazla kısmının gönderilmesi kararının iptali ile fazla gönderilen paranın iadesinin
gerektiğini belirterek iade ta lebinin reddine karar veren … 1. İcra Müdürlüğü’nün ….. Esas sayılı dos yasında 27.04.2015 tarihli icra müdürlüğü işleminin iptalini talep ettiği, mahkemece şikayetin … Anadolu. 12. İcra Müdürlüğü’nün 2013/10828 Esas sayılı dosya işlemine ilişkin olduğu gerekçesi ile davanın süreden reddine karar verildiği, borçlu vekilinin temyizi üzerine Dairemizce şika yetin … 1. İcra Müdürlüğü’nün ….. E. sayılı dosyasındaki icra müdürlüğü kararına ilişkin olduğundan davanın süresinde olduğu ve işin esasının incelenmesi gerektiğinden bahisle bozma kararı verildiği, mahkemece bozmaya uyularak davanın kabulüne, … 1. İcra Müdürlüğünün ….. Esas sayılı dosyasından verilen 27/04/2015 tarihli kararının kaldırılmasına ve gönderilen paranın iadesine karar verildiği, kararın alacaklı yanca temyiz edildiği görülmüştür. Takibe dayanak ilamda hükmedilen fazla çalışma ücreti alacağı, … ve genel tatil alacağı ve fer’ilerinin takip konusu edildiği görülmüştür.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 35. maddesine göre; işçinin almakta olduğu aylık ücretinin ancak 1/4’ü haczedilebilir. İİK’nun 83/2. maddesi uyarınca; aylığın üzerinde haciz bulunması ha linde, sonraki haciz sıraya konulur ve önceki haczin kesintisi bittikten sonra kesintiye başlanı Yine 4857 sayılı Yasa’nın 32. maddesi uyarınca; ikramiye, toplu sözleş me farkı ve nema da ücretten sayılacağından onların da aynı koşullarda haczini engelleyen bir yasa hükmü bulunmamaktadır. 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Te diye Yapılması…. Hakkındaki Kanun’un 1. maddesinde; ”Umumi, mülhak ve hususi bütçeli dairelerle mütedavil sermayeli müesseseler, sermayesi nin yarısından fazlası Devlete ait olan şirket ve kurumlarla belediyeler ve bunlara bağlı teşekküller, 3460 ve 3659 sayılı kanunların şümulüne giren İktisadi Devlet Teşekkülleri ve diğer bilcümle kurum, banka, ortaklık ve müesseselerinde müstahdem olanlardan İş Kanununun şümulüne giren veya girmeyen yerlerde çalışmakta olan ve İş Kanununun muaddel birinci maddesindeki tarife göre işçi vasfında olan kimselere ücret sistemleri ne olursa olsun, her yıl için birer aylık istihkakları tutarında ilave tediye ya pılır” düzenlemesi mevcuttur. Somut olayda, şikayete konu takibe ilişkin dayanak ilamda davalı … Alışveriş Merkezleri Tic. Ltd. Şti. olup, 6772 sayılı Yasası’nın 1. maddesi kapsamında kalan kurumlardan sayılamayacağından, borçlu Abdülkadir Akgün bu kanun kapsamında kalan işçilerden değildir. İcra müdürlüğün ce, borçlunun fazla çalışma ücreti … ve genel tatil alacağının tamamı üze rine haciz konulduğu, borçlu vekilinin haczin kaldırılmasını talep ettiği anlaşılmaktadır. Bu durumda borçlunun fazla çalışma ücreti alacağı ile … ve genel tatil alacağının 1/4’ünden fazlasının haczi mümkün değildir.
O halde mahkemece, şikayetin, borçlunun fazla çalışma ücreti alacağı ile … ve genel tatil alacağı üzerine konulan haczin 1/4’ünü aşan kısım yönünden kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle tümden kabulü isabetsizdir.
SONUÇ Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yuka rıda yazılı nedenlerle İİK’nin 366. ve HUMK’nin 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın teb liğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04/02/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.
Karar Özeti:
İşçilik alacaklarının ancak ¼’ü oranında haczi mümkündür. ¼’ü aşan haciz işlemi geçersiz olup şikayete tabidir. Ancak işçinin iş sözleşmesinin sona ermesi halinde işverence yapılacak toplu ödemeler ¼ haciz şartına bağlı değildir. Dolayısıyla toplu ödemelerin tamamı haczedilebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Hangi maaşlara haciz konulamaz?
SSK, Bağ – Kur, Banka ve Borsa sandıklarından emekli olanların maaşına ise rızası olmazsa haciz konulamaz. Ancak, SGK’ nın emekli kişiden prim, SGDP gibi bir alacağı var ise emekli maaşını haczedilebilir. Dolayısıyla, SGK’ ya borcu olan ve emekli aylığı alanların maaşlarının dörtte biri ( % 25) haczedilebilmektedir.
Kişinin borcundan dolayı Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) alınan emekli, sakatlık, dul ve yetim aylığının, ilgili yasa gereği haczi ve blokesi mümkün değildir.
İİK m. 82/11 uyarınca iş kazası veya meslek hastalığı sebebiyle işçiye toplu veya aylık taksitler halinde yapılan tazminat ve ödemeler haczedilemez. Geçici işgöremezlik ödeneği de haczedilemez. Yine kısa çalışma ödeneği kapsamında işçiye yapılan ödemelerden maaş haczi kesintisi yapılamaz.
İşçi alacağına uygulanan haciz kıdem tazminatı hesaplamasını etkiler mi?
İşçi alacaklarına uygulanan haciz, kıdem tazminatının gösterileri üzerinde doğrudan bir etkide bulunmaz.
Alacağın en fazla ne kadarlık bölümüne haciz konulur?
İcra İflas Kanunu’nun 83. maddesi uyarınca, işçinin maaşının dörtte birinden az olmamak üzere kesinti yapılır. Yani, işçinin maaşının en az dörtte biri haczedilebilir. Bu durum, genel olarak işçinin aylık gelirinin dörtte birinden fazlasının haczedilemeyeceği anlamına gelir.
İşçi ikramiyesine haciz konur mu?
İşverenler tarafından işçiye ödenen aylık sabit ücret dışında bir de ücret ekleri vardır. Bunlar para yahut parasal karşılığı olan şeylerdir. Örnek verecek olursak; ikramiye, prim, kardan pay, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, sosyal yardımlar, komisyon ücreti şeklinde sayılabilecektir. Bu ücret ekleri de ücret kabul edileceğinden ¼ oranında haczedilebileceklerdir.
Maddi tazminat haczedilebilir mi?
İİK m.82/11 gereği; vücut bütünlüğüne ve sıhhate verilen zararlar için tazminat olarak kendisine veya ailesine toptan veya irat şeklinde verilen veya verilmesi lazım gelen paralar haczedilemez. Burada manevi tazminat gibi maddi tazminat da haczedilemez.
Minval Hukuk & Danışmanlık Bürosu Sigorta Hukuku(Trafik ve İş Kazaları), İş Hukuku, Kamulaştırma ve İstimlak, Tazminat Hukuku, Ölüm ve Yaralamalı Trafik Kazalarından Kaynaklanan Maddi ve Manevi Tazminat Davaları, Yangın Sigortaları, Dask Sigortası, İşveren Mali Sorumluluk Sigortaları, Araç Değer Kaybı ve Araç Hasar Bedeli Davaları ile Vatandaşlık Hukuku ve Nüfus Davaları, Göç Davaları, SGK’nın karşılamadığı akıllı ilaç bedellerinin ödenmesi ve ücretsiz temin edilmesi ile ilgili davalar üzerine yoğunlaşmış ve bu alanların her birinde yüzlerce danışanın haklarını ilgili kişi ve kurumlar nezdinde çözüme kavuşturmuştur. Minval Hukuk Bürosunun Kurucu ortaklarının çeşitli site ve dergilerde yayınladığı onlarca makalenin yanında basılan “Sigorta Hukuku ve Tahkim Uygulamaları” adlı bir kitabı da bulunmaktadır.
Site içeriği ve site içerisinde paylaşılan makalelerin her hakkı Minval Hukuk & Danışmanlık Bürosuna aittir.
