İşveren ile işçi arasındaki iş sözleşmesinin sona ermesi SGK’nın işten çıkış koduyla yapılabilmektedir. İş Sözleşmesi, işveren veya işçi tarafından sona erdirilebildiğinden SGK İş Çıkış kodları da buna göre değişkenlik göstermektedir.
Kısaca İşten Çıkış Kodları, iş akdinin nasıl sonlandırıldığını tanımlayan kodlardır. SGK İşten Çıkış Kodları 1-2-3-4-5-8-9……… ile 50 arasında sıralanarak tanımlanmaktadır.
İşten Çıkış Kodları Açıklamaları
| FESİH KODU | İŞTEN ÇIKIŞ NEDENLERİ | KIDEM TAZMİNATI | İHBAR TAZMİNATI | İŞSİZLİK MAAŞI |
| 1 | Deneme süreli İş sözleşmesinin İşverence feshi | – | – | – |
| 2 | Deneme süreli İş sözleşmesinin İşçi tarafından feshi | – | – | – |
| 3 | Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi (istifa) | – | Alabilir | – |
| 4 | Belirsiz süreli İş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi | Alabilir | Alabilir | Alabilir |
| 5 | Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi | Alabilir | – | Alabilir |
| 8 | Emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle | Alabilir | – | – |
| 9 | Malulen emeklilik nedeniyle | Alabilir | – | – |
| 10 | Ölüm | Alabilir | – | – |
| 11 | İş kazası sonucu ölüm | Alabilir | – | – |
| 12 | Askerlik | Alabilir | – | Alabilir |
| 13 | Kadın işçinin evlenmesi | Alabilir | – | – |
| 14 | Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması | Alabilir | – | – |
| 15 | Toplu işçi çıkarma | Alabilir | Alabilir | Alabilir |
| 16 | Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer işyerine nakli | – | – | – |
| 17 | İşyerinin kapanması | Alabilir | Alabilir | Alabilir |
| 18 | İşin sona ermesi | Alabilir | Alabilir | Alabilir |
| 19 | Mevsim bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4’’ no’lu kod kullanılır) | – | – | – |
| 20 | Kampanya bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4’’ no’lu kod kullanılır) | – | – | – |
| 21 | Statü değişikliği | – | – | – |
| 22 | Diğer nedenler | – | – | – |
| 23 | İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih | Alabilir | – | Alabilir |
| 24 | İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih | Alabilir | – | Alabilir |
| 25 | İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih | Alabilir | – | Alabilir |
| 26 | Disiplin Kurulu Kararı ile Fesih | – | – | – |
| 27 | İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih | Alabilir | – | Alabilir |
| 28 | İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih | + | – | + |
| 29 | 29 koduyerine 42,43,44,45,46,47,48,49,50 kodları eklenildi. | Alabilir | – | Alabilir |
| 30 | Vize süresinin bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlamayacaksa “4” no’lu kod kullanılır.) | – | – | – |
| 31 | Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih | – | – | – |
| 32 | 4046 sayılı Kanunun 21. maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih | Alabilir | Alabilir | Alabilir |
| 33 | Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi | Alabilir | Alabilir | Alabilir |
| 34 | İşyerinin devri, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih | Alabilir | – | Alabilir |
| 35 | 6495 SK Nedeniyle Devlet Memurluğuna Geçiş | Alabilir | Alabilir | Alabilir |
| 36 | KHK İle İşyerinin Kapatılması | Alabilir | – | – |
| 37 | KHK İle Kamu Görevinden Çıkarma | – | – | – |
| 38 | Doğum Nedeniyle İşten Ayrılma | – | – | – |
| 39 | 696 KHK ile kamu işçiliğine geçiş | – | – | Alabilir |
| 40 | 696 KHK ile kamu işçiliğine geçilememesi sebebiyle çıkış | – | – | – |
| 41 | Re’sen işten ayrılış bildirgesi düzenlenenler | Alabilir | Alabilir | Alabilir |
| 42 | 4857 sayılı Kanun Madde 25 -II -a: İş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri için gerekli vasıflar veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu ileri sürerek, yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek işçinin işvereni yanıltması | – | – | – |
| 43 | 4857 sayılı Kanun Madde 25 -II -b: İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarfetmesi veya davranışlarda bulunması, yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnatlarda bulunması | – | – | – |
| 44 | 4857 sayılı Kanun Madde 25 -II -c: İşçinin işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde bulunması | – | – | – |
| 45 | 4857 sayılı Kanun Madde 25 -II -d: İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması | – | – | – |
| 46 | 4857 sayılı Kanun Madde 25 -II -e: İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması | – | – | – |
| 47 | 4857 sayılı Kanun Madde 25 -II -f: İşçinin, işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi | – | – | – |
| 48 | 4857 sayılı Kanun Madde 25 -II -g: İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi | – | – | – |
| 49 | 4857 sayılı Kanun Madde 25 -II -h: İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi | – | – | – |
| 50 | 4857 sayılı Kanun Madde 25 -II -ı: İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması | – | – | – |
İşten Çıkış Kodları ve İşsizlik Maaşı
Son 3 yıl içerisinde en az 600 günlük sigorta primi ödenen ve son iş sözleşmesinin feshinden önce en az 120 gün aynı işyerinde çalışan kişi, kendi isteği dışında veya kendi kusuruna dayanmayan bir sebeple işten ayrıldığı takdirde İş Sözleşmesi feshedildikten 30 gün içerisinde İŞKUR’a müracaat ederek işsizlik ödeneği talebinde bulunabilir.
İşçi istifa nedeniyle işten ayrıldıysa işsizlik ödeneğinden yararlanamaz.
İşsizlik ödeneğine hak kazanabilmek için gerekli şartlar kanunla belirlenmiştir. Bu şartlar;
- Çalışma isteği, yeteneği, sağlığı ve yeterliliği olmasına rağmen kendi istek ve kusuru dışında işini kaybedenler,
- Son 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli çalışmış olmak koşuluyla, son 3 yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödenmiş olanlar,
- İş sözleşmesinin feshedilen işçiler fesihten itibaren 30 gün içinde İŞKUR’a şahsen giderek veyahut elektronik ortamda (www.iskur.gov.tr adresinden) başvuru yapmaları koşuluyla işsizlik ödeneğine hak kazanırlar.
Bilgi Notu: İşsizlik maaşı aylık asgari ücretin brüt tUtarının yüzde 80’inden fazla, yüzde 40’ından az olamaz.
İşsizlik maaşı alma süreleri ise;
- 600 Gün sigortalı olarak çalışıp, işsizlik sigortası primi ödemiş olan kişiler için 180 gün,
- 900 Gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik işsizlik sigortası ödemiş olan kişiler için 240 gün,
- 1080 Gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı kişiler için ise 300 gün süreyle işsizlik maaşı ödenmektedir.
- İşten çıkış kodları İŞKUR’dan talep edilecek olan işsizlik ödeneğine ilişkin olarak yol göstericidir: işsizlik ödeneğine hak kazandıran işten çıkış kodları şunlardır:
- İşin sona ermesi (SGK Kod 18)
- İşyerinin kapanması (SGK Kod 17)
- Toplu işçi çıkarma (SGK Kod 15)
- Belirli süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi (SGK Kod 4)
- Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi (SGK Kod 5)
- İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih (SGK Kod 23)
- İşçi tarafından sağlık nedenleriyle fesih (SGK Kod 24)
- İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı ile fesih (SGK Kod 25)
- İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih (SGK Kod 27)
- İşveren tarafından sağlık nedeniyle fesih (SGK Kod 28)
- 4046 sayılı kanunun 21. Maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih (SGK Kod 32)
- Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih (SGK Kod 31)
- 4046 Sayılı Kanun’un 21. Maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih (SGK Kod 32)
- İşyerinin devri, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih (SGK Kod 34)
- Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi (SGK Kod 33)
- 696 sayılı KHK ile kamu işçiliğine geçilmemesi sebebiyle fesih (SGK Kod 40)
İşten çıkış kodu sonradan değiştirilebilir mi?
SGK’lı bir işçinin işten çıkması durumunda işveren işten çıkış sebebini 10 gün içinde SGK’ya bildirir. İşten çıkış kodu hatalı veya gerçeğe aykırı bir şekilde SGK’ya bildirildiyse işçi işverenden düzeltilmesini talep edebilir.
SGK’ya verilen işten çıkış bildirgesinde hatalı veya gerçeğe aykırı işten çıkış kodunun varsa, işten çıkış tarihinden itibaren 10 gün geçmediyse işveren e-bildirge sistemi üzerinden gerekli değişiklikleri yapabilir.
İşçinin işten çıkışının üzerinden 10 Gün geçtiyse işveren çıkış kodlarını değiştiremez.
SGK İş Çıkış Kodu Değişikliği İçin Yapılması Gerekenler;
İşveren bir dilekçe ve dilekçeye eklediği gerekli evraklarla SGK’ya başvurarak değişiklik talebinde bulunmalıdır. Belgeler kanıtlayıcı nitelikte olmalıdır. İşsizlik maaşına dair bir başvuru söz konusuysa bu başvuru işçi tarafından da yapılabilir.
İşçi işten çıkış kodunun hatalı veya gerçeğe aykırı olduğu gerekçesiyle SGK’ya basvursa bile SGK işçinin talebini kabul etmeyecektir. Bu husus 2013/11 sayılı SGK genelgesinde “sigortalıların işten ayrılış nedenine yönelik talepleri işverenle birlikte müracaat etmişse değiştirilecek, bunun dışında sigortalı taleplerinde işten ayrılış nedeni ile ilgili herhangi bir değişiklik yapılmayacaktır” şeklinde ifade edilmiştir. İşçinin SGK’ya tek başına yaptığı başvurular kabul edilmeyecektir. Tüm bu süreçlerin sonunda işten çıkış kodunun hala hatalı veya gerçeğe aykırı olduğu iddiasında olan işçi iş mahkemesinde dava açabilir.
İşten çıkış kodu nasıl öğrenilir?
İşçi ve işveren arasındaki sözleşme sona erdiğinde işverenin sözleşmenin feshediliş nedenini SGK’ya bildirme yükümlülüğü vardır. İşçi, işten hangi işten çıkış koduyla ayrıldığını öğrenmek istiyorsa e-devlet kapısı üzerinden statüsüne uyan 4A, 4B, 4C sigortalılık hizmet döküm sayfasından veya SGK’ya müracaat ederek öğrenebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
İşsizlik maaşı için işçinin kendi kusuruna dayanmayan sebeplerle iş çıkış kodu girilmesi gerekmektedir. İş çıkış kodu olarak; Kod-4, 5, 12, 13, 17, 22 gibi nedenlerle iş sözleşmesinin sona ermesi durumunda işçi işsizlik maaşından faydalanabilir.
İş Çıkış Kodları 46, 3, 10, 24, 23, 47, 49 gibi nedenlerle olması durumunda işçi tazminat alamaz.
İş çıkış kodu 46, 3, 10, 24, 23, 47, 49 gibi nedenlerle olması durumunda işçi işsizlik maaşı alamaz.
İş çıkış kodu 46, 3, 10, 24, 23, 47, 49 gibi nedenlerle olması durumunda işçi herhangi bir tazminat almaya hak kazanamaz. Ancak işçi iş çıkış kodunun hatalı olduğunu düşünüyor ise mahkemede dava açarak bu tazminatları alabilir.
SGK işten çıkış kodu düzeltmenin cezası bulunmamaktadır. Zira SGK, işverene sehven girilen kayıtları düzeltme hakkı tanımıştır.
SGK çıkış kodu 4 ‘‘Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi’’ anlamına gelir. Başka bir deyişle işveren, geçerli herhangi bir sebep bildirilmeden sözleşmeyi feshetmiştir. İşçi bu durumda işsizlik maaşından faydalanabilir.
İş çıkış kodu sorgulama e devlet üzerinden https://www.turkiye.gov.tr/sgk-esgkuyg-esgksifre-ise-giris-isten-ayrilis sayfasından öğrenilebilir.
İş çıkış kodu, işsizlik maaşı, işe iade davası ve feshe bağlı işçilik alacakları bakımından oldukça önemli bir yere sahiptir. İş çıkış kodu hatalı girilen işçi feshe bağlı işçilik alacaklarını alamayacağı gibi işsizlik maaşından da faydalanamayabilir. Ancak iş çıkış kodu mahkemede dava açılarak düzeltilebilir.
04 iş çıkış kodu ‘’Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi’’ anlamına gelir. İş çıkış kodu 04 girilen işçi feshe bağlı ve bağlı olmayan tüm tazminatları alabilme hakkına sahiptir.
İş Çıkış Kodu 46 ‘’ 4857 sayılı Kanun Madde 25-II-e İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması.’’ anlamına gelmektedir. Başka bir deyişle işveren işçiyi haklı nedenle işten çıkarmıştır. Ancak iş çıkış kodu 46’ya karşı mahkemeye dava açılabilir.
Site içeriği ve site içerisinde paylaşılan makalelerin her hakkı Minval Hukuk & Danışmanlık Bürosuna aittir.
4 Comments