- Minval Hukuk
- İş Hukuku
- 28 Ekim 2024
1475 Sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesi, kıdem tazminatına hak kazanma şartlarını belirler. Bu madde, evlilik nedeniyle iş akdini bir yıl içinde feshetme imkânını sadece kadın işçilere tanır.
Kadın, evlenme tarihinden itibaren bir yıl içinde iş akdini sona erdirdiğinde, her tam yıl için 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı alır. Bir yıldan artan süreler için aynı oran üzerinden ödeme yapılır. Bir yıllık sürenin geçmesiyle, kadın işçi bu haktan yararlanamaz. Evliliğin resmi nikahla gerçekleşmiş olması gerekir.
Evlilik nedeniyle işten ayrılma, kadın işçilere tanınan önemli bir haktır. Bu hak, evliliğin getirdiği yeni sorumluluklar nedeniyle iş hayatına devam etmeyi zorlaştırdığı için verilmiştir.
Evlilik nedeniyle işten ayrılma durumundan faydalananlar şu şekilde tasnif edilebilir. Buna göre, evlilik nedeni ile işten ayrılma hakkı tanınan kişiler:
- Kadın işçiler: Evlilik nedeniyle iş sözleşmesini sadece kadınlar feshedebilir.
- Resmi nikah: Evliliğin resmi nikahla yapılmış olması şarttır.
Süre ve Dikkat Edilmesi Gerekenler.
- Bir yıllık süre: Kadın işçiler, evlenme tarihinden itibaren bir yıl içinde bu haklarını kullanabilir.
- İhbar süresi: Evlilik nedeniyle işten ayrılma durumunda ihbar süresi yoktur; işçi yazılı bildirimle işten ayrılma isteğini iletebilir.
- Kıdem tazminatı: Evlilik nedeniyle ayrılan kadın, kıdem tazminatı alma hakkına sahiptir. Diğer tazminatlardan (örneğin, ihbar tazminatı) yararlanamaz.
- Diğer alacaklar: Kıdem tazminatının yanı sıra, işçinin yasal hakları (ücret alacağı, fazla mesai gibi) da ödenmelidir.
Kadın İşçilere Neden Bu Hak Tanınmaktadır?
- Toplumsal cinsiyet eşitliği: Bu hak, kadınların iş ve özel yaşamlarını daha dengeli sürdürmelerine yardımcı olmak için sağlanmıştır.
- Evliliğin yükümlülükleri: Evlilik, kadınların yaşamında önemli değişiklikler yaratabilir ve iş hayatını zorlaştırabilir. Bu nedenle, kadınlara iş ve özel hayat arasında denge kurma imkânı tanınmaktadır.
Netice olarak işverenler, kadın işçilerin bu haklarını kullanmalarını engelleyemez. İşçinin işten ayrılma talebini reddetmeleri veya olumsuz davranışlarda bulunmaları durumunda yasal sorumluluk taşırlar.
Evlilik Nedeniyle İşten Ayrılma İhbar Süresi
Evlilik nedeniyle işten ayrılma, kadın işçilere özel olarak tanınan bir haktır ve bu durumda iş sözleşmesini feshetmek için herhangi bir ihbar süresi bulunmamaktadır. Bu durum, Türk İş Kanunu ve Yargıtay kararlarıyla desteklenmektedir.
İhbar Süresi Olmamasının Nedenleri Şu Şekildedir.
- Evliliğin Özel Durumu: Evlilik, bireyin hayatında önemli değişikliklere yol açan özel bir durumdur. Bu nedenle, işçinin iş hayatına devam etmesi zorlaşabilir.
- Kadınların Korunması: Bu hak, kadınların iş ve özel hayatlarını daha dengeli bir şekilde sürdürebilmeleri amacıyla tanınmıştır.
İşten Ayrılırken Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Yazılı Bildirim: İşten ayrılma kararı, yazılı olarak işverene bildirilmelidir. Bildirimde, evlilik nedeniyle iş sözleşmesinin feshedildiği açıkça belirtilmelidir.
- Kıdem Tazminatı: Evlilik nedeniyle işten ayrılan kadın işçi, kıdem tazminatı alma hakkına sahiptir.
- Diğer Alacaklar: Kıdem tazminatının yanı sıra, işçinin yasal olarak hak ettiği diğer alacaklar (ücret alacağı, fazla mesai ücreti vb.) da talep edilebilir.
Bu düzenlemeler, kadın işçilerin hem iş hayatında hem de özel yaşamlarında daha iyi bir denge kurmalarını sağlamak amacıyla getirilmiştir.
Evlilik Nedeniyle İşten Ayrılma Tazminat
Evlilik nedeniyle işten ayrılan kadın işçi, kıdem tazminatı alma hakkına sahiptir. Ancak, ihbar tazminatı gibi diğer tazminatlara hak kazanamaz.
Kıdem Tazminatı Ödenmesinin Nedenleri.
İhbar Süresinin Olmaması: Evlilik nedeniyle işten ayrılma durumunda ihbar süresi yoktur; bu nedenle ihbar tazminatı söz konusu değildir.
Özel Neden: Evlilik, işçinin kontrolünde olmayan özel bir durumdur. Dolayısıyla, ek yük getirecek farklı bir tazminat ödenmesi gerekmez.
Kıdem Tazminatı Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı süreye karşılık olarak elde ettiği bir haktır. Hesaplama şu şekilde yapılır:
- İşçinin son 3 aylık ortalama ücreti alınır.
- Bu ortalama, işyerinde çalıştığı gün sayısına bölünür.
- Elde edilen oran, 30 ile çarpılarak kıdem tazminatı hesaplanır.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bir Yıllık Süre: Evlilik tarihinden itibaren bir yıl içinde iş sözleşmesini feshetmek gereklidir.
Yazılı Bildirim: İşten ayrılma kararı, yazılı olarak işverene bildirilmelidir.
Diğer Alacaklar: Kıdem tazminatının yanı sıra, işçinin yasal olarak hak ettiği diğer alacaklar (ücret alacağı, fazla mesai vb.) da talep edilebilir.
Evlilik Nedeniyle İşten Ayrılma İşsizlik Maaşı
Evlilik nedeniyle iş sözleşmesini fesheden kadın işçi, işsizlik maaşı talebinde bulunamaz. Kendi isteği ile iş sözleşmesini fesih etiği için bu haktan mahrum kalmaktadır. Evlilik nedeniyle işten ayrılan bir kadın işçi, işsizlik maaşı alamaz. İşsizlik maaşı hakkına sahip olmama sebepleri;
Kendi İsteğiyle Ayrılma: İşsizlik maaşı, işverenin iş sözleşmesini feshetmesi durumunda ödenir. Evlilik, işçinin kendi isteğiyle işten ayrılması olarak değerlendirildiği için bu kapsamda değildir.
İşsizlik Sigortası Kanunu: 4447 sayılı kanun, kendi isteğiyle işten ayrılanların işsizlik maaşı alma hakkı olmadığını belirtir.
Evlilik Nedeniyle Ayrılan Kadın İşçilerin Hakları:
- Kıdem Tazminatı: Çalıştığı süre boyunca kıdem tazminatına hak kazanır.
- Diğer Yasal Haklar: Ücret alacağı, fazla mesai ücreti gibi hakları talep edebilir.
İşsizlik Maaşı Almak için Gerekenler: İşsizlik maaşı almak için işverenin haklı veya haksız sebeplerle iş sözleşmesini feshetmesi gerekir. Bu durumda işçi, işsizlik sigortası başvurusunda bulunabilir.